SỰ THỰC HÀNH LÒNG BIẾT ƠN CỦA ĐỨC PHẬT (KATAÑÑUTĀ)

 

Tác giả: Bodhi Mandala, trích từ The Buddhist Channel.

Tuệ Uyển chấp bút và hiệu đính 

---

Kathmandu, Nepal -- Trong truyền thống Phật giáo, câu chuyện về sự giác ngộ của Đức Phật dưới gốc cây Bồ đề rất nổi tiếng. Sau khi đạt được sự giác ngộ, Đức Phật đã dành bảy tuần ở gần cây Bồ đề.

Trong tuần thứ hai, Ngài đứng cách xa cây, nhìn chằm chằm vào nó không chớp mắt. Hành động này là biểu hiện của lòng biết ơn sâu sắc đối với nơi trú ẩn và sự hỗ trợ mà cây Bồ để đã cung ứng trong suốt quá trình thực hành cật lực để giác ngộ của Ngài. 

Nidānakathā, phần giới thiệu về những câu chuyện tiền thân-Jātaka, ghi lại rằng trong tuần thứ hai, Đức Phật "liên tục chiêm ngưỡng cây Bồ đề với cảm giác biết ơn sâu sắc vì đã che chở cho Ngài vào thời điểm quan trọng nhất". 

Hành động biết ơn này có ý nghĩa theo nhiều cách. 

Đầu tiên, nó phản ánh sự thừa nhận của Đức Phật về vai trò của cây Bồ đề trong hành trình tâm linh của Ngài. Cây Bồ đề không chỉ là một đối tượng vật chất; nó còn là biểu tượng cho sự giác ngộ của Ngài, một sinh vật sống đã cung cấp cho Ngài những điều kiện cần thiết để đạt được giác ngộ. Hành động đứng chiêm ngưỡng của Đức Phật trong một tuần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận ra và trân trọng sự hỗ trợ và các điều kiện góp phần vào sự phát triển tâm linh của chúng ta. 

Thứ hai, tấm gương của Đức Phật đã tạo ra tiền lệ cho việc tôn kính cây Bồ đề, một sự thực hành vẫn tiếp tục trong các truyền thống Phật giáo ngày nay. Cây Bồ đề thường được trồng trong hoặc gần các ngôi chùa và tu viện Phật giáo và được đối xử rất tôn trọng. Những cây Bồ đề đóng vai trò như lời nhắc nhở về sự giác ngộ của Đức Phật và là điểm tập trung cho các hoạt động sùng đạo. Sự tôn kính này đối với cây bồ đề minh chứng cho mối liên hệ sâu sắc giữa giáo lý của Đức Phật và thiên nhiên, việc nhận ra sự phụ thuộc lẫn nhau của tất cả chúng sinh và tầm quan trọng của việc tôn vinh thế giới tự nhiên.

Trong tiếng Pali, từ để chỉ lòng biết ơn là "kataññutā", bắt nguồn từ "kata" (đã làm, đã tạo ra) và "ññu" (biết), nghĩa đen là "biết những gì đã được thực hiện". Thuật ngữ này thường được ghép với "katavedī", nghĩa là "người biết ơn" hoặc "người đáp lại lòng tốt". Cùng nhau, những thuật ngữ này (kataññū-katavedī) biểu thị phẩm chất biết ơn và thể hiện lòng biết ơn đó thông qua hành động. Đức Phật nhấn mạnh tầm quan trọng của việc vun đắp lòng biết ơn như một đức tính chính. 

Trong Kinh Kataññu (AN 2.31-32), ngài tuyên bố rằng một người biết ơn và cảm ơn là rất hiếm trên thế gian và đáng khen ngợi. 

Việc kết hợp lòng biết ơn vào thực hành Phật giáo có thể có tác động sâu sắc đến sự phát triển tâm linh của chúng ta: 

Sự khiêm tốn: Nhận ra cách chúng ta đã được hưởng lợi từ người khác giúp đỡ chống lại xu hướng kiêu ngạo và tự phụ của bản ngã, đồng thời nuôi dưỡng sự khiêm tốn. 

Lòng biết ơn: Lòng biết ơn cho phép chúng ta trân trọng những điều tốt đẹp trong cuộc sống, ngay cả trong những thời điểm khó khăn. Điều này hỗ trợ sự phát triển của lòng toại  nguyện và hạnh phúc. 

Lòng hào phóng: Khi chúng ta cảm thấy biết ơn những gì mình đã nhận được, chúng ta được truyền cảm hứng để hào phóng đáp lại. Điều này khuyến khích việc thực hành dāna - cho đi hay bố thí và chia sẻ thời gian, nguồn lực và kiến thức về giáo Pháp (Dhamma) của chúng ta với người khác. 

Sự tôn trọng: Lòng biết ơn nuôi dưỡng sự tôn trọng đối với những người đã giúp đỡ chúng ta, bao gồm giáo viên, tu sĩ, cha mẹ, bạn bè và thậm chí cả người lạ. Điều này hỗ trợ việc thực hành sīla - giới hay hành vi đạo đức.

Kết nối tâm linh: Trong bối cảnh lời dạy của Đức Phật, lòng biết ơn kết nối chúng ta với Tam Bảo—Đức Phật, Pháp và Tăng. Chúng ta cảm thấy biết ơn về những lời dạy của Phật, lẽ thật của giáo Pháp và sự hỗ trợ của cộng đồng tâm linh hay Tăng già. Sự công nhận về sự kết nối này làm sâu sắc thêm nhận thức của chúng ta về vấn đề tồn tại và hạnh phúc của chúng ta phụ thuộc vào lòng tốt và sự hỗ trợ của người khác như thế nào.

Động lực: Suy ngẫm về những lợi ích mà chúng ta đã nhận được từ giáo Pháp có thể thúc đẩy chúng ta thực hành siêng năng. Nó truyền cảm hứng cho chúng ta tôn vinh những lời giáo huấn thông qua việc thực hành và thực chứng của chính mình. 

Do đó, nuôi dưỡng lòng biết ơn (kataññutā) là một khía cạnh cơ bản của việc thực hành Phật giáo. Nó nâng cao sự khiêm tốn, lòng biết ơn, sự hào phóng, sự tôn trọng, kết nối tâm linh và động lực của chúng ta, tất cả đều là những yếu tố quan trọng trên con đường tỉnh thức giác ngộ. 

Tấm gương biết ơn của Đức Phật đối với cây Bồ đề đóng vai trò như một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc nhận ra và tôn vinh những điều kiện hỗ trợ cho hành trình tâm linh của chúng ta.

----------

Lưu ý: Bài viết này được thực hiện với sự hỗ trợ của NORBU (https://norbu-ai.org), the Buddhist AI bot. Hình ảnh được tạo với MidJourney

https://buddhistchannel.tv/index.php?id=6,13555,0,0,1,0

 

TẦM QUAN TRỌNG CỦA ĐỨC ĐẠT LAI LẠT MA VỚI TƯ CÁCH LÀ NHÀ LÃNH ĐẠO PHẬT GIÁO TOÀN CẦU

 

Bài xã luận, The Buddhist Channel, ngày 7 tháng 7 năm 2024

The Buddhist Channel kỷ niệm sinh nhật lần thứ 89 của Đức Đạt Lai Lạt Ma vào ngày 6 tháng 7 năm 2024

-Tuệ Uyển chấp bút và hiệu đính-

Dharmsala, Ấn Độ -- Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14, Tenzin Gyatso, là một trong những nhà lãnh đạo tinh thần được công nhận và có ảnh hưởng nhất trên thế giới trong nhiều thập kỷ. Mặc dù lưu vong khỏi quê hương Tây Tạng từ năm 1959, Đức Đạt Lai Lạt Ma vẫn giữ vững vị thế là đại diện hàng đầu của Phật giáo Tây Tạng và nổi lên như một người ủng hộ toàn cầu cho hòa bình, lòng từ bi và đối thoại liên tôn. Ngay cả khi đã gần 90 tuổi, Đức Đạt Lai Lạt Ma vẫn tiếp tục là một nhân vật có liên quan và có tác động trên trường thế giới vì một số lý do chính.

Trước hết, Đức Đạt Lai Lạt Ma vẫn là nhà lãnh đạo nổi bật và có uy quyền nhất của Phật giáo Tây Tạng. Là người đứng đầu tinh thần của trường phái Gelug của Phật giáo Tây Tạng và là nhà lãnh đạo tôn giáo và chính trị truyền thống của Tây Tạng, ngài mang trong mình thẩm quyền tinh thần to lớn đối với hàng triệu Phật tử trên toàn thế giới. Những lời dạy của ngài về triết lý Phật giáo, đạo đức và các phương pháp thiền định vẫn tiếp tục được cả những người theo đạo lâu năm và những người mới khám phá Phật giáo hưởng ứng. Khả năng trình bày các khái niệm Phật giáo sâu sắc theo cách dễ hiểu và thường hài hước của Đức Đạt Lai Lạt Ma đã giúp ngài tiếp cận được nhiều đối tượng trên toàn cầu và giới thiệu nhiều giáo lý cốt lõi của Phật giáo cho nhiều người.

Ngoài vai trò là một đạo sư Phật giáo, Đức Đạt Lai Lạt Ma đã khẳng định mình là tiếng nói có ảnh hưởng vì hòa bình, bất bạo động và lòng từ bi. Việc ngài ủng hộ giải pháp hòa bình cho vấn đề Tây Tạng và thông điệp nhất quán về bất bạo động, ngay cả khi phải đối mặt với sự áp bức, đã mang về cho ngài Giải Nobel Hòa bình năm 1989. Cam kết đối thoại và hòa giải hòa bình này đã khiến ngài trở thành một nhân vật được kính trọng trong các nỗ lực quan hệ quốc tế và giải quyết xung đột trên toàn thế giới. Khi căng thẳng và xung đột toàn cầu vẫn tiếp diễn, thông điệp về lòng từ bi và sự hiểu biết lẫn nhau của Đức Đạt Lai Lạt Ma vẫn luôn có ý nghĩa như trước đây.

Đức Đạt Lai Lạt Ma cũng đi đầu trong việc thúc đẩy đối thoại liên tôn và hòa hợp tôn giáo. Trong thời đại có chủ nghĩa cực đoan tôn giáo và xung đột giáo phái, những nỗ lực của ngài nhằm thúc đẩy sự hiểu biết và hợp tác giữa các truyền thống tín ngưỡng khác nhau là vô giá. Ngài thường xuyên tham gia thảo luận với các nhà lãnh đạo và học giả từ nhiều tôn giáo khác nhau, nhấn mạnh các giá trị chung về lòng từ bi, đạo đức và tâm linh thống nhất các tín ngưỡng khác nhau. Công việc này trong việc thu hẹp khoảng cách tôn giáo và thúc đẩy sự tôn trọng lẫn nhau đã củng cố vị thế của ngài như một nhà lãnh đạo tinh thần toàn cầu vượt ra ngoài ranh giới của Phật giáo.

Một khía cạnh khác về sự liên quan liên tục của Đức Đạt Lai Lạt Ma là sự tham gia của ngài vào khoa học hiện đại. Ngài từ lâu đã ủng hộ việc kết hợp các hoạt động quán chiếu của Phật giáo với nghiên cứu khoa học, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học thần kinh và tâm lý học. Sự hợp tác của ngài với các nhà khoa học và sự ủng hộ của ngài đối với nghiên cứu về tác động của thiền định lên não đã giúp thu hẹp khoảng cách giữa trí tuệ cổ xưa và hiểu biết khoa học hiện đại. Sự cởi mở đối thoại giữa tâm linh và khoa học đã giúp các giáo lý Phật giáo luôn có liên quan trong một thế giới ngày càng thế tục và định hướng khoa học.

Những lời dạy của Đức Đạt Lai Lạt Ma về quản lý môi trường và trách nhiệm toàn cầu cũng góp phần tạo nên ảnh hưởng liên tục của ngài. Ngài là người ủng hộ mạnh mẽ cho việc bảo vệ môi trường, liên kết các nguyên tắc nhân duyên phụ thuộc lẫn nhau và lòng từ bi của Phật giáo với nhu cầu sống bền vững và hành động vì khí hậu. Quan điểm của ngài về những vấn đề này mang đến sự kết hợp độc đáo giữa trí tuệ tâm linh và tính cấp thiết thực tế, tạo được tiếng vang với nhiều người quan tâm đến tương lai của hành tinh chúng ta.

Trong lĩnh vực đạo đức và nhân quyền, Đức Đạt Lai Lạt Ma vẫn là một tiếng nói mạnh mẽ. Sự ủng hộ của ngài đối với nhân quyền phổ quát, dân chủ và quyền tự quyết vượt ra ngoài sự nghiệp của người Tây Tạng để bao trùm các mối quan tâm toàn cầu. Ngài đã lên tiếng về các vấn đề từ bất bình đẳng kinh tế đến khủng hoảng người tị nạn, luôn nhấn mạnh đến nhu cầu về lòng từ bi và và hành động đạo đức. Thẩm quyền đạo đức của ngài về những vấn đề này không chỉ xuất phát từ lập trường tôn giáo của ngài mà còn từ kinh nghiệm sống của ngài với tư cách là một người tị nạn và việc ngài áp dụng nhất quán các nguyên tắc Phật giáo vào những thách thức đương đại.

Sự liên quan của Đức Đạt Lai Lạt Ma càng được củng cố hơn nữa bởi khả năng kết nối với các thế hệ trẻ của ngài. Mặc dù đã lớn tuổi, ngài đã tận dụng phương tiện truyền thông xã hội và các nền tảng kỹ thuật số để tiếp cận những đối tượng mới. Thông điệp của ngài về trách nhiệm cá nhân, sự bình yên nội tâm và quyền công dân toàn cầu đã tạo được tiếng vang với nhiều người trẻ đang tìm kiếm ý nghĩa và mục đích trong một thế giới phức tạp. Sự nhấn mạnh của Đức Đạt Lai Lạt Ma về giáo dục, tư duy phản biện và phát triển bản thân phù hợp với nguyện vọng của giới trẻ trên toàn thế giới

Mặc dù ảnh hưởng của Đức Đạt Lai Lạt Ma đối với những người theo đạo Phật không phải là người Tây Tạng có một số hạn chế như khác biệt về giáo lý và văn hóa, ảnh hưởng khu vực và bản sắc của ngài như một biểu tượng chính trị (liên quan đến vấn đề Tây Tạng), nhưng vai trò của Đức Đạt Lai Lạt Ma như một nhân vật Phật giáo toàn cầu vượt xa Phật giáo Tây Tạng. Sự nhấn mạnh của ngài vào các giá trị cốt lõi của Phật giáo và kỹ năng áp dụng chúng vào các vấn đề đương đại đã khiến ngài trở thành một nhân vật có liên quan và truyền cảm hứng cho nhiều học nhân Phật giáo.

Khi căng thẳng giữa Trung Quốc và phương Tây tiếp tục gia tăng, vai trò của Đức Đạt Lai Lạt Ma như một biểu tượng của sự phản kháng hòa bình và bảo tồn văn hóa đã có ý nghĩa mới. Việc ngài ủng hộ các quyền văn hóa và quyền tự chủ của người Tây Tạng trong phạm vi Trung Quốc đóng vai trò là lời nhắc nhở mạnh mẽ về các cuộc đấu tranh đang diễn ra vì tự do và quyền tự quyết trên khắp thế giới. Cách tiếp cận của Đức Đạt Lai Lạt Ma đối với tình hình chính trị phức tạp này - nhấn mạnh vào đối thoại, lợi ích chung và bất bạo động - đưa ra một mô hình để giải quyết các cuộc xung đột dường như không thể giải quyết được.

Không còn nghi ngờ gì nữa, sự liên quan liên tục của Đức Đạt Lai Lạt Ma với tư cách là một nhà lãnh đạo Phật giáo toàn cầu bắt nguồn từ các vai trò đa dạng của ngài như một đạo sư tâm linh, người ủng hộ hòa bình, nhà lãnh đạo liên tôn, người đam mê khoa học, nhà hoạt động vì môi trường và người bảo vệ nhân quyền. Khả năng áp dụng trí tuệ Phật giáo cổ xưa vào các thách thức toàn cầu đương đại, cùng với sức hút cá nhân và thẩm quyền đạo đức của ngài, đảm bảo rằng tiếng nói của ngài vẫn có ảnh hưởng trên trường thế giới.

Miễn là thế giới của chúng ta còn cần đến lòng từ bi và hòa bình và sự lãnh đạo có đạo đức, thì những lời dạy và tấm gương của Đức Đạt Lai Lạt Ma sẽ tiếp tục có liên quan và truyền cảm hứng cho mọi người thuộc mọi tín ngưỡng và nguồn gốc xuất thân.

https://buddhistchannel.tv/index.php?id=9,13543,0,0,1,0