Thứ Sáu, 12 tháng 9, 2025

VĂN BẢN GANDHARAN TẠI THƯ VIỆN QUỐC HỘI HOA KỲ CÓ THỂ VIẾT LẠI LỊCH SỬ PHẬT GIÁO

 


Nguyên tác: Gandharan Text at the US Library of Congress May Rewrite the History of Buddhism
Tác giả: Sensei Alex Kakuyo, November 29, 2022
Việt dịch: Quảng Cơ
Biên tập: Tuệ Uyển
***




Văn học Phật giáo Gandharan từ thế kỷ thứ nhất và thứ ba trước Công nguyên, được phát hiện ở tây bắc Pakistan và miền đông Afghanistan, vẫn tiếp tục thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu. Văn bản này, hiện đang được lưu giữ tại Thư viện Quốc hội ở Washington, D.C., là một trong những văn bản cổ nhất được phát hiện cho đến nay, và được coi là văn bản cổ xưa nhất trong số các bản thảo Ấn Độ.

"Đây là một hiện vật độc đáo vì nó rất cổ so với các bản thảo tương tự, và do đó, xét về mặt lịch sử, nó đưa chúng ta đến gần hơn với cuộc đời của Đức Phật", Jonathan Loar, thủ thư tham khảo tại Ban Châu Á thuộc Thư viện Quốc hội, phát biểu trong một tuyên bố khi các bản thảo này được công bố lần đầu tiên cách đây hai năm. (CNN)

Các nhà nghiên cứu tại Thư viện Quốc hội đã mở và số hóa thành công các tài liệu quý giá này. Đáng tiếc là các cuộn giấy gốc đang trong tình trạng xuống cấp và các nhà quản lý phải dựa vào các kỹ thuật bảo quản hiện đại, kết hợp với học thuật truyền thống để dịch chúng. Việc này bao gồm việc so sánh với các phiên bản tiếng Pali và tiếng Phạn lai Phật giáo của văn bản Gandharan. Một số bản thảo Gandharan khác đã bị thất lạc hoặc bị phá hủy trong 200 năm qua.

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những cuộn kinh chứa Kinh Pháp Cú, Kinh Tê Giác và nhiều luận giải Abhidharma khác nhau, cho biết bằng chứng cho thấy các văn bản này được viết bởi các thành viên của trường phái Phật giáo Dharmaguptaka.

Các cuộn kinh được dịch chỉ là một phần nhỏ trong bộ sưu tập bản thảo đồ sộ hơn hiện đang được lưu giữ tại thư viện tu viện của phái Dharmaguptaka ở thành phố Nagahara. Bản thân những cuộn kinh này, vốn đóng vai trò thiết yếu cho sự truyền bá Phật giáo, thường được làm từ vỏ cây bạch dương và được cất giữ trong những chiếc bình đất nung. Sau đó, những chiếc bình này được đặt bên trong các bảo tháp để bảo quản an toàn. Nhiều cuộn kinh trong số này đã được bảo quản một phần do độ cao và khí hậu khô hạn của vùng Gandhara.

Trước đây, các nhà nghiên cứu chỉ tìm thấy những mảnh nhỏ của bản thảo Gandharan, vì vậy việc tìm thấy một mẫu vật hoàn chỉnh như vậy trong các cuộc thám hiểm gần đây là điều phi thường. Đáng tiếc là không rõ ai đã viết những cuộn giấy này, tuy nhiên chúng được khắc bằng chữ Gandhari, một ngôn ngữ bắt nguồn từ tiếng Phạn trong chữ Kharosthi.

Có khoảng 24 bản thảo trong bộ sưu tập các tác phẩm Gandhari là bản gốc hoặc trùng khớp với các văn bản từ các truyền thống Phật giáo khác. Các nhà nghiên cứu tin rằng nếu xu hướng này tiếp tục, điều đó có thể cho thấy thư viện trong tu viện Gandharan có thể khác biệt so với kinh điển Phật giáo hiện đang được chấp nhận.

Sự khác biệt không nằm ở bản thân giáo lý, vốn phù hợp với những gì đã được tìm thấy trong các truyền thống Phật giáo khác, mà nằm ở cách chúng được trình bày. Điều này cho thấy các bản thảo có thể thuộc về thời kỳ tiền kinh điển hoặc nguyên thủy của Phật giáo sơ kỳ.

Lối suy nghĩ này phù hợp với câu chuyện phổ biến rằng các cuộn kinh Gandharan được viết vào thời điểm chữ viết chưa được chấp nhận hoàn toàn như một phương tiện giao tiếp với các nhà sư, những người chủ yếu dựa vào việc ghi nhớ và truyền miệng để truyền bá Phật pháp.

Khi các nhà nghiên cứu tiếp tục xem xét các bản thảo, mối quan hệ phức tạp giữa việc truyền miệng và văn bản giáo lý sẽ trở nên rõ ràng hơn, với nhiều mô hình hình thành kinh điển khác nhau được hé lộ. Phần lớn sự phức tạp này có thể được giải thích bởi vai trò quan trọng của Gandhara trong thế giới cổ đại, như một trung tâm giao thoa giữa các nền văn hóa và truyền thống tôn giáo khác nhau. Điều này dẫn đến sự tập trung hóa giáo lý Phật giáo trong khu vực và sự lan truyền của giáo lý này đến các nơi khác trên thế giới.

Như Arshan Awar, một nhà nghiên cứu và nhà báo tại Pakistan, đã viết hồi đầu tháng 11:

Cũng giống như việc phát hiện và phân tích các bản thảo tiếng Phạn cổ đã góp phần điều chỉnh quan điểm Phật giáo lấy tiếng Pali làm trung tâm đang thịnh hành, người ta dự đoán rằng các văn bản Gandhari mới sẽ thay đổi hiện trạng bằng cách cung cấp một điểm so sánh mới cho các truyền thống đã biết trước đây. Mặc dù khó có thể lường trước được những tác động lâu dài của khám phá này, nhưng nó có thể mở ra một kỷ nguyên mới trong nghiên cứu Phật giáo.

(Tạp chí Tribune)




Hai nghìn năm trước, Gandhara là điểm giao thoa giữa các truyền thống tôn giáo Hy Lạp, Iran và Ấn Độ. Khu vực này đã bị chinh phục và cai trị bởi một số nhân vật lịch sử, bao gồm Ashoka, một hoàng đế Maurya trị vì vào giữa thế kỷ thứ ba trước Công nguyên, và hoàng đế Kushan Kanishka I, trị vì từ năm 127 đến năm 159 sau Công nguyên.

Trong thời kỳ này, nghệ thuật, kiến ​​trúc và học thuật Phật giáo đã phát triển mạnh mẽ ở Gandhara. Một đặc điểm độc đáo của nghệ thuật Phật giáo từ Gandhara là ảnh hưởng của văn hóa Hy Lạp: thể hiện qua những bức tượng Phật với mái tóc gợn sóng và trang phục theo phong cách Hy Lạp-La Mã. Phật giáo đã có được chỗ đứng vững chắc trong khu vực đến mức cuối cùng đã lan truyền dọc theo Con đường Tơ lụa đến Trung Quốc và xa hơn nữa./.

https://www.buddhistdoor.net/news/gandharan-text-at-the-us-library-of-congress-may-rewrite-the-history-of-buddhism/

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét