Tác giả: Buddhistdoor Global
Việt dịch: Quảng Cơ
Biên tập: Tuệ Uyển
***
Ít có câu sáo rỗng nào đúng hơn câu “tiền không mua được hạnh phúc”. Ý tưởng chung này là chủ đề chính của nhiều bài pháp thoại nhằm nhấn mạnh nhu cầu phải lưu tâm đến sự mong manh và bất ổn trong hành trình tìm kiếm lợi nhuận và sự giàu có của chúng ta. Việc theo đuổi lợi nhuận thống trị hệ thống tài chính toàn cầu hóa của chúng ta: các loại tiền tệ của doanh nghiệp, chạy trên các biểu đồ thị trường chứng khoán phổ biến trên tivi sân bay hoặc điện thoại thông minh của chúng ta, hoặc được chiếu trên quảng trường thành phố, có thể cảm thấy rất thật. Trong bối cảnh chúng ta xử lý tiền giấy, tiền xu và thẻ tín dụng hàng ngày, cũng như quản lý tài khoản ngân hàng của mình, chúng ta có thể dễ dàng quên rằng các nền văn hóa của con người đã dành những ưu tiên, đặc quyền và quyền lực đáng kinh ngạc cho một khái niệm vốn không tồn tại. Đôi khi, cần một bài pháp thoại sâu sắc, thậm chí đầy thách thức, để đánh thức chúng ta với sự thật này (cho đến khi chúng ta một lần nữa trôi trở lại trạng thái mê muội luân hồi của cuộc sống thường ngày và việc kiếm tiền).
Vì việc trở thành một phần của thế giới này là điều không thể tránh khỏi, nên có những câu sáo rỗng khác liên quan đến tài chính cần được thêm vào vốn liếng của một giáo thọ Phật pháp. “Tiết kiệm cho ngày mưa khi trời nắng” và “sống trong khả năng của mình” hiện ra ngay trong đầu. Có thể hiểu được rằng trong nền kinh tế thông thường nhưng không hoàn toàn lý tưởng ngày nay, hầu hết chúng ta đều dựa vào nợ nần cho những việc lớn, chẳng hạn như thế chấp nhà hoặc vay tiền mua xe hơi.
Mức nợ tư nhân cao hơn bao giờ hết ở cả các nền kinh tế phát triển và mới nổi. Tuy nhiên, tài chính, sự giàu có và tiền bạc không cần phải tránh xa như những từ bốn chữ cái trong từ vựng Phật giáo. Trên thực tế, việc nói về tiền bạc một cách thực tế nên được hoan nghênh, đặc biệt nếu nó liên quan đến việc thảo luận về các phương tiện mà chúng ta có thể mang lại lợi ích cho những người thân yêu, bạn bè, người lạ và tất cả chúng sinh thông qua các quyết định tài chính thông minh.
Tiết kiệm và chi tiêu một cách khôn ngoan là bài học về việc hiểu giá trị của thu nhập và công sức lao động của chúng ta (hoặc thu nhập mà người giám hộ nuôi dưỡng chúng ta). Nó cũng cho phép chi nhiều tiền hơn để giúp đỡ người khác. Nếu có cơ hội giúp đỡ ai đó đang gặp khó khăn và cần tiền để làm như vậy, thì việc quản lý tài chính hợp lý rõ ràng sẽ hữu ích. Như giáo thọ Phật học Ethan Nichtern đã nói với Reuters, việc tích lũy và sử dụng tiền bạc có lợi khi nhìn từ góc độ quan hệ với người khác: "Chúng ta được dạy sử dụng tiền theo cách cô lập chúng ta. Nhưng tiền là một sự trao đổi. Nếu chỉ có một người trên thế giới, bạn có thể trở thành một nghìn tỷ phú (trillionaire), nhưng điều đó thậm chí không quan trọng vì tất cả số tiền đó sẽ vô giá trị. Hãy nghĩ về cách tiền bạc kết nối bạn với những người khác. Theo quan điểm của Phật giáo, bạn nên nghĩ về cách sử dụng số tiền đó để trao năng lực cho người khác."
Lòng từ thiện và sự hào phóng bố thí không phải trả giá bằng việc phá sản là có thể khi có thặng dư tiền tiết kiệm và tài sản. Điều này không có nghĩa là lòng từ thiện do người nghèo thực hiện là không khôn ngoan hoặc không mong muốn: lòng hào phóng bố thí của họ mặc dù họ nghèo đã được các vị thánh của mọi tôn giáo ca ngợi qua nhiều thời đại. Đức Phật ca ngợi những người vừa có phương tiện để kiếm được của cải vừa có phương tiện để thực hành hạnh kiểm tốt và niềm tin là những người “hai mắt”, trái ngược với những người mù không thể tích lũy của cải hoặc những người “một mắt” có phương tiện để kiếm được của cải nhưng không thể nhận thức được việc thiện và bất thiện (Tăng Chi Bộ-Anguttata Nikaya 3.29).
Nichtern đã đúng khi ông đảo ngược câu hỏi đạo đức về tiền bạc: nếu tiền là một “sự thật” trừu tượng của cuộc sống, thì câu hỏi phải là cách sử dụng nó, chứ không phải liệu có nên tránh hoàn toàn hay không. “Khi mọi người nói tiền là bẩn, thì họ chỉ đang đế lại nó cho tất cả những người không có bất kỳ thực hành hay giá trị tâm linh nào. Đó là sự thoái thác trách nhiệm của chúng ta. Những người trong chúng ta có lòng từ bi thật sự cần phải đi sâu hơn vào những đấu trường này. Với tiền bạc, chúng ta có thể trao năng lực cho một số điều rất có ý nghĩa trên thế giới”, ông nói.
Theo truyền thống, chúng ta biết rằng Phật giáo đã kiềm chế không phán xét sự giàu có của cá nhân, mà thích hướng sự giám sát đạo đức vào cách họ tích lũy tài sản của mình. Sự khác biệt này là bản chất của Chánh mạng, thành phần thứ năm trong Bát chánh đạo. Có lẽ công khai hơn các truyền thống tôn giáo khác, Phật giáo đã phụ thuộc vào những người tạo ra của cải và các nhà từ thiện để phát triển thể chế. Chúng ta nhớ đến những tín đồ tại gia đầu tiên của Đức Phật, những người được ghi chép rõ ràng là thương nhân (Trapusha và Bhallika), hoặc người bạn tốt của ngài, chủ ngân hàng và nhà từ thiện trường giả Cấp Cô Độc (Anathapindika). Thậm chí còn có bằng chứng, được đưa ra trong cuốn sách Phật giáo bí truyền Ấn Độ: Lịch sử xã hội của phong trào Mật tông (2002) của Ronald Davidson, rằng sự suy tàn của Phật giáo ở Ấn Độ, mặc dù lên đến đỉnh điểm là các cuộc xâm lược của Hồi giáo và chiến thắng về mặt tư tưởng của Shaivism, lại bắt nguồn từ sự sụp đổ của các hội buôn Bắc Ấn (shreni) từng thống trị thương mại địa phương và quốc tế và cho phép các thương gia và người quản lý đoàn lữ hành hỗ trợ các tổ chức Phật giáo (Davidson 2002, 80–83).
Câu hỏi muôn thuở trong tài chính Phật giáo là: làm sao chúng ta có thể cân bằng được sự không dính mắc vào tiền bạc ngay cả khi chúng ta cố gắng hết sức để theo đuổi nó, hoàn toàn lưu tâm đến thực tế là chúng ta làm như vậy với mục đích giúp đỡ người khác? Một yếu tố quan trọng là ảo tưởng về bản ngã của chúng ta. Nếu ý thức về bản ngã của chúng ta mạnh mẽ, sẽ rất dễ dàng để theo đuổi tiền bạc vì lợi ích của chính nó ngay cả khi ý định của chúng ta bắt đầu tốt.
Tại Đại học Hồng Kông vào ngày 12 tháng 9, thiền sư và nhà nhân đạo đáng kính Matthieu Ricard đã có bài nói chuyện về một lý thuyết mà ông gọi là “cuộc cách mạng vị tha” trong đó ông ca ngợi hành động dành một phần thu nhập của mình cho một mục đích tốt một cách thường xuyên. Ông cũng cảnh báo về ý tưởng tham gia một nghề nghiệp với mục đích kiếm được nhiều tiền trong một ngành công nghiệp béo bở vì lợi ích của người khác.
Tất nhiên, trở thành một người giàu có với hy vọng sẽ cho đi phần lớn số tiền kiếm được trong tương lai là điều rất cao quý, nhưng Ricard cảm thấy rằng điều này khá là lý tưởng. Đồng thời, ngày càng có nhiều tổ chức phi lợi nhuận ở cấp cơ sở tại nhiều quốc gia tuyển dụng mọi người và hướng công sức và khát vọng nghề nghiệp của họ vào một mục đích tốt đẹp. Những nhóm này cũng có thể là những tổ chức vị tha của tương lai. Ngoài ra, chỉ những người có đủ sức mạnh tài chính mới có thể hỗ trợ các nhóm này, cho dù thông qua một quỹ tín thác, một tổ chức từ thiện hay khoản tài trợ của một nhà từ thiện. Cùng với tiềm năng to lớn của tinh thần kinh doanh xã hội, gần như chắc chắn rằng chúng ta vẫn có thể tự làm mình ngạc nhiên với khả năng cộng sinh giữa sự giàu có và lòng vị tha. /.
***
https://www.buddhistdoor.net/features/buddhistdoor-view-cant-buy-me-love/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét