Nguyên bản: Endeavor
Anh dịch: The Padmakara Translation Group
Việt dịch: Quảng Cơ
Hiệu đính: Tuệ Uyển
***
Sau khi phát bồ đề tâm và thực hiện các bước để ngăn không cho nó suy thoái,
bây giờ chúng ta phải học cách phát triển nó một cách liên tục. Đây là chủ đề của
ba chương tiếp theo của Tịch Thiên, chương đầu tiên dành cho tinh tấn.
Tại sao nỗ lực là cần thiết? Nếu chúng ta xem xét tiến bộ vật chất, chúng ta thấy
rằng nghiên cứu do một người bắt đầu luôn có thể được tiếp tục bởi một người
khác. Nhưng điều này là không thể với sự tiến bộ tâm linh. Sự chứng ngộ mà
chúng ta nói đến trong Phật pháp là điều gì đó phải được hoàn thành bởi cá
nhân. Không ai khác có thể làm điều đó cho chúng ta. Tất nhiên, sẽ thật tuyệt vời
nếu trong tương lai chúng ta có thể đạt được chứng ngộ thông qua một loại tiêm
chích mới nào đó hoặc bằng phương tiện của một thế hệ máy tính mới
mà không phải trải qua bất kỳ khó khăn nào. Nếu chúng ta có thể hoàn toàn chắc
chắn rằng một thời điểm như vậy sẽ đến, chúng ta chỉ cần nằm xuống và chờ đợi để
được giác ngộ. Nhưng tôi nghi ngờ rằng điều này sẽ không bao giờ xảy ra. Tốt hơn là thực
hiện một nỗ lực. Chúng ta phải phát triển tinh tấn nổ lực.
1.
Vì vậy, với sự kiên nhẫn, tôi sẽ phấn đấu với sự tinh tấn.
Vì trong sự siêng năng như vậy, sự giác ngộ được tìm thấy.
Nếu không có gió thổi, thì không có gì khuấy động,
Và cũng không có công đức nếu không siêng năng.
Chúng ta có thể kiên nhẫn theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như không nghĩ xấu
về những người làm hại chúng ta hoặc chấp nhận đau khổ như một con đường. Trong
hai điều này, điều sau quan trọng hơn để phát sinh tinh tấn, và chính tinh tấn
giúp chúng ta đạt được giác ngộ. Như Tịch Thiên nói, "Trong sự
siêng năng như vậy, giác ngộ được tìm thấy." Cũng giống như cách bảo vệ ngọn
đèn khỏi gió giúp ngọn lửa cháy không chập chờn, tinh tấn giúp cho tâm đức hạnh
phát triển không bị xáo trộn.
Tinh tấn nỗ lực là gì? Đó là tìm thấy niềm vui khi làm điều tốt. Để
làm được điều đó, cần phải loại bỏ bất cứ thứ gì chống lại nó, đặc biệt là sự
lười biếng. Sự lười biếng có ba khía cạnh: không muốn làm điều tốt, bị phân tâm
bởi những hoạt động tiêu cực, và tự đánh giá thấp bản thân bằng việc nghi
ngờ khả năng của mình. Liên quan đến những điều này là niềm vui thích quá mức
trong sự nhàn rỗi và giấc ngủ và thờ ơ với luân hồi như một trạng thái đau khổ,
4.
Bị mắc bẫy bởi bẫy rập của cảm xúc ô nhiễm,
Bị vướng mắc và bị cuốn vào những khó nhọc
sanh tử,
Một lần nữa, bạn đã đi lạc vào miệng của Thần
chết.
Nó là gì? Bạn vẫn chưa hiểu?
Tất cả chúng ta đều muốn được hạnh phúc và tránh đau khổ. Nhưng vì những cảm
xúc tiêu cực, tâm trí của chúng ta không bao giờ bình yên. Khi chúng nảy sinh,
những suy nghĩ tiêu cực sẽ quấy rầy tâm trí chúng ta và tạo ra một bầu không
khí tiêu cực xung quanh chúng ta. Hơn nữa, những cảm xúc này khiến chúng ta có
thể đau khổ trong tương lai bất cứ khi nào chúng ta gặp phải những hoàn cảnh
khó khăn. Trong khi chúng vẫn tồn tại, làm sao chúng ta có thể
chịu đựng được chúng?
Chúng ta biết rằng mình sẽ chết, nhưng làm sao biết được khi nào? Kể từ giây
phút này trở đi, chúng ta phải nỗ lực.
7.
Cái chết sẽ đột kích vào bạn rất nhanh.
Hãy tích lũy công đức cho
đến khi thời điểm đó tới!
Vì ngay cả khi sau đó bạn vứt bỏ sự lười biếng của mình,
Bạn sẽ làm gì khi không còn thời gian?
Nếu đợi đến lúc lâm chung mới quyết định nỗ lực thì đã quá muộn. Vào thời điểm
đó, chúng ta có thể vô cùng đau đớn, cả về thể xác lẫn tinh thần, bị tra tấn bởi
nỗi sợ hãi về những điều chưa biết, bởi ký ức về những hành động tiêu cực của
mình, và bởi sự dính mắc với những người thân thiết với chúng ta.
8.
"Điều này tôi chưa làm, và điều nọ tôi mới bắt đầu.
Và điều kia tôi mới chỉ làm được
nửa chừng..."
Rồi thì là sự xuất hiện đột
ngột của Thần chết,
Và ồ, ý nghĩ "Than ôi, tôi đã kết
thúc!"
9.
Bạn sẽ nhìn vào khuôn mặt của những người bạn vô vọng của mình,
Đôi má đẫm lệ, đôi mắt sưng đỏ của họ
(Vì đó sẽ là vực sâu của nỗi đau khổ của họ),
Và sau đó bạn sẽ thấy những sứ giả của Thần chết.
14.
Vì vậy, hãy tận dụng chiếc thuyền nhân loại này.
Giải thoát bản thân khỏi dòng chảy
mạnh mẽ của đau khổ!
Con tàu này sau này sẽ khó tìm thấy.
Thời gian mà bạn có bây giờ, đồ ngốc, không phải dành cho ngủ!
15.
Bạn quay lưng lại với Giáo lý thiêng liêng,
Niềm vui tối cao và nguồn hạnh phúc vô biên.
Tại sao lại thích thú trong sự phấn khích đơn
thuần,
Trong những điều xao lãng sẽ khiến bạn đau khổ?
Hầu hết mọi người không muốn nghe về cái chết, chứ đừng nói đến việc suy ngẫm về
nó. Nhưng nếu chúng ta đã rèn luyện tâm thức của
mình và có thể đối mặt với cái chết với sự tự tin và thái độ hoàn toàn tích cực,
thì chúng ta sẽ không có gì phải sợ hãi. Đồng thời, trong suốt cuộc đời của
chúng ta, những phẩm chất này sẽ giúp chúng ta rất nhiều. Vì vậy, trong khi
chúng ta có cuộc sống con người quý giá này, mà nhờ đó chúng ta có thể đạt được
rất nhiều điều, chúng ta đừng để mình bị choáng ngợp bởi cảm giác lười biếng,
không hướng đến những hành động tích cực.
Trong mối
liên hệ này, chúng ta nên xem xét chủ đề tái sanh, mà Phật giáo định nghĩa là sự
liên tục của tâm từ kiếp này sang kiếp khác. Một tâm thức trong tương lai phụ
thuộc vào một tâm thức trước đó, mà nó là sự tiếp nối. Nó không thể được tạo ra
bởi cái gì khác ngoài ý thức. Ý thức, chứ không phải cái gì khác, phải là
nguyên nhân của ý thức tương lai.
Ở đây chúng ta phải hiểu sự khác biệt giữa ý thức thô và ý thức vi tế.
Nói chung, ý thức gắn liền với bộ não và các quá trình hóa học của nó. Nhưng
theo tôi, chỉ có ý thức
thô được quyết định bởi những yếu tố như vậy. Đúng là các ý thức
thô liên quan đến các hoạt động nhìn, nghe, v.v. phụ thuộc vào cơ thể con người
và các giác quan của nó. Cái mà chúng ta gọi là ý thức con người là ý thức thô
của con người sử dụng cơ thể làm chỗ dựa. Ý thức mà các dạng sống khác, chẳng hạn
như động vật, sở hữu là khác bởi vì bộ não của chúng khác.
Tuy nhiên, sẽ rất khó để chứng minh sự tái sanh chỉ đơn giản dựa trên cơ sở của
các ý thức
thô của các giác quan khác nhau sử dụng bộ não làm chỗ dựa. Những thức thô này
xuất hiện khi các giác quan phát triển trong bụng mẹ. Nhưng tâm thức tiếp tục từ
đời này sang đời khác là một tâm thức vi tế - khả năng trải nghiệm và nhận thức, sự sáng suốt tự nhiên của tâm.
Nếu không có nguyên nhân nào cho tâm vi tế này (chẳng hạn như tâm vi tế của kiếp
trước), ý tưởng về sự tái sanh trên thực tế sẽ khó giải thích.
Bỏ qua một bên ký ức - thứ cho phép chúng ta nhớ lại, chẳng hạn, những trải
nghiệm của chúng ta, tất cả chúng ta đều có những trải nghiệm của tuổi thơ – tất cả chúng ta có những khuynh hướng tiềm ẩn
và vô thức phát sinh trong những hoàn cảnh nhất định và ảnh hưởng đến cách phản
ứng của tâm trí chúng ta. Những xu hướng như vậy là sản phẩm của những trải
nghiệm mạnh mẽ trong quá khứ gần đây hoặc lâu xa
khiến chúng ta phản ứng một cách vô thức mà không nhất thiết phải nhớ những trải
nghiệm đó. Thật khó để giải thích những khuynh hướng này và cách chúng biểu hiện
thế nào ngoài việc nói rằng chúng là dấu ấn của những kinh nghiệm
trong quá khứ đối với ý thức
vi tế quá khứ.
Khi chúng ta nói đến thuyết vụ nổ lớn “big bang” để giải thích nguồn gốc
của vũ trụ, là Phật tử, chúng ta phải nói rằng bản thân vụ nổ lớn có nguyên
nhân. Mọi thứ đều là sản phẩm của một chuỗi nhân quả vô tận, nhưng trên thực tế
chúng ta không thể tìm ra nguyên nhân gốc rễ của tất cả những điều này. Không
có khởi đầu cho ý thức, cho chuỗi tái sanh của chúng ta, hay cho các hạt tạo
nên vũ trụ. Nó đơn giản là tính bản nhiên của sự vật.
Trong bối cảnh này, các hiện tượng được phân tích theo các tác động mà chúng tạo
ra hoặc theo sự phụ thuộc lẫn nhau của chúng. Khi phân tích về sự phụ thuộc lẫn
nhau, chúng ta nói rằng nếu quả tồn tại thì nguyên nhân tồn tại. Điều này đúng
với tâm thức cũng như đối với những hạt. Khi chúng ta trộn
hai chất hóa học, một phản ứng hóa học xảy ra và một chất mới được tạo ra.
Tương tự như vậy, nếu một người rất nóng tính thực hành lòng từ ái trong
một thời gian dài, tính cách của người đó sẽ dần dần thay đổi. Tất nhiên, anh
ta có thể không hoàn toàn loại bỏ được xu hướng tức giận của mình, nhưng anh ta
sẽ ít có khả năng làm như vậy hơn. Sự biến đổi tính cách này của anh ta diễn ra
do sự phụ thuộc lẫn nhau giữa hai loại tâm, tức giận và yêu thương. Liên quan đến
phân tích về hiệu ứng được tạo ra, chúng ta có thể nói về một phản ứng hóa học
như một sự thay đổi của nội chuyển lực. Đối với tâm cũng vậy.
Nếu một người quán chiếu về những tác hại của sân hận và những tác dụng có lợi
của tình thương, người đó sẽ có được một niềm tin mới vào sức mạnh của tình
thương, và xu hướng yêu thương của người đó ngày càng mạnh mẽ hơn. Đây là bản
chất của sự vật, và điều quan trọng là phải đánh giá cao nó. Tôi không biết ý
tưởng về bản chất của Phật giáo này có làm hài lòng mọi người hay không,
nhưng nó trả lời rất nhiều câu hỏi.
Trở lại chủ đề tinh tấn nỗ lực – nếu chúng ta muốn thoát khỏi
sự lười biếng không thích những hành động tích cực, chúng ta nên nghĩ rằng kiếp
người của chúng ta ngắn ngủi biết bao. Từ tiếng Phạn của sự lười biếng,
alassya, có nghĩa là "không tận dụng." Bất kỳ hành động tích cực nào
chúng ta thực hiện sẽ mang lại lợi ích cho chúng ta bây giờ và trong tương lai.
Mặt khác, để mình bị ảnh hưởng bởi những cảm xúc tiêu cực sẽ hủy hoại chúng ta
trong đời này và những đời sau, vì vậy chúng ta cũng nên tránh lãng phí cuộc đời
mình qua những oại lười biếng thứ
hai: bị phân tâm bởi những hành động tiêu cực.
16.
Đừng thất vọng, nhưng hãy sắp xếp mọi năng lực của
bạn;
Thực hiện sự nỗ lực; hãy làm
chủ chính mình!
Thực hành bình đẳng giữa mình và người;
Thực hành trao đổi giữa bản thân và người
khác.
Loại lười biếng thứ ba phát sinh từ việc đánh giá thấp bản thân và nghĩ rằng bạn
sẽ không bao giờ có thể đạt được giác ngộ. Nhưng không cần phải nản lòng theo
cách này. Tất cả chúng ta đều có tiềm năng thành Phật. Bản chất tối hậu của
tâm, mặc dù không phải là điều gì hữu hình, nhưng vẫn
hiện diện trong mỗi người ngay cả khi nó bị che khuất. Vì điều này, ngay cả con
côn trùng nhỏ nhất cũng có thể đạt được giác ngộ nếu nó nỗ lực.
17.
“Ồ, nhưng làm sao tôi có thể giác ngộ được?”
Đừng bào chữa cho mình với sự chán nản như vậy!
Đức Phật, người đã tuyên bố sự thật,
Đã thật sự lên tiếng và tuyên bố
18.
Rằng nếu họ phát huy sức mạnh của sự kiên trì,
Ngay cả ong và ruồi
Và muỗi và sâu bọ cũng sẽ đạt được
Giác ngộ vô thượng rất khó tìm.
19.
Và nếu, do sanh ra và dòng dõi loài người,
Tôi có thể phân biệt thiện ác
Và không bỏ qua các việc làm của Bồ tát,
Tại sao tôi không thể đạt được quả vị Phật?
Chúng ta cũng không nên lo lắng rằng mình sẽ không bao giờ có thể hoàn thành những
hoạt động Bồ tát khó khăn như bố thí thân thể, tài sản và tất cả công đức của
mình. Là những người mới bắt đầu, chúng ta có thể chưa sẵn sàng cho việc này,
vì vậy chúng ta nên bắt đầu bằng cách đơn giản phát khởi ước muốn bố thí những
thứ này và bố thí chúng trong tâm, sử dụng con đường phương tiện và trí tuệ.
Khi sự thực hành của chúng ta trở nên mạnh mẽ hơn, chúng ta sẽ đạt đến một điểm
mà chúng ta biết rằng việc cho đi thân xác của mình là điều thích hợp, và chúng
ta sẽ thật
sự có thể làm như vậy mà không phải chịu bất kỳ đau khổ nào về thể xác hay tinh
thần.
28.
Công đức là nguyên nhân thật sự của sự thoải mái của cơ thể,
Trong khi hạnh phúc của tâm trí có được thông qua sự hiểu biết.
Điều gì có thể làm buồn lòng những người có lòng từ bi,
Những người vẫn còn trong luân hồi vì lợi ích
của chúng sanh?
30.
Cưỡi trên ngựa bồ đề tâm,
Điều gì đánh bay mọi mệt mỏi buồn bã,
Người sáng suốt nào có thể tuyệt vọng
Tiến hành theo cách này từ niềm vui này đến
niềm vui khác?
Trong
Tràng Hoa Quý Báu có nói rằng cần phải
tích tập vô lượng công đức trong vô lượng kiếp để thành tựu Phật quả. Chúng ta
đừng nản lòng vì điều này, nghĩ rằng, Làm sao tôi có thể tích lũy được nhiều
công đức như vậy? Thay vào đó, chúng ta hãy ước nguyện dẫn dắt vô số chúng sanh
đến những phẩm chất vô hạn của Phật quả bằng cách thực hiện vô số hoạt động của
chư Bồ-tát trong một khoảng thời gian vô tận. Với một khoảnh khắc có ý định như
vậy, với bốn đặc tính vô hạn này, chúng ta có thể tích lũy công đức rất dễ
dàng. Vì vậy, chúng ta đừng để bị ảnh hưởng bởi sự lười biếng đến nản lòng.
31.
Những sức mạnh bảo đảm lợi ích của chúng sanh,
Là nguyện vọng, kiên định, từ bỏ
và niềm vui.
Nguyện vọng lớn lên qua nỗi sợ đau khổ
Và sự quán chiếu về những lợi ích sẽ
đạt được.
Để tạo ra nỗ lực, chúng ta cần bốn sự hỗ trợ: nguyện vọng, kiên định, từ bỏ và niềm vui. Nguyện vọng được phát triển bằng cách quán
chiếu về nghiệp, về nhân và quả. Như bạn đã biết, một kết quả tốt đến từ một
hành động tích cực và một kết quả xấu đến từ một hành động tiêu cực. Vì vậy, để
đạt được trạng thái của Đức Phật, người không có mọi khiếm khuyết và được phú bẩm
mọi phẩm chất tốt đẹp, sẽ cần phải tích lũy vô lượng công đức và tịnh hóa vô số
chướng ngại trong
một khoảng thời gian nhiều kiếp.
Hãy nghĩ
xem bạn có khuynh hướng nhỏ bé như thế nào, trong cuộc
đời ngắn ngủi này, để làm những hành động tích cực và tịnh hóa những chướng ngại của
bạn. Bạn nên thúc đẩy bản thân nỗ lực.
42.
Nhưng nếu hành động của tôi là tốt, có ý định chân thành,
Rồi dù quay bước về đâu
Công đức
đạt được sẽ tôn vinh tôi
Với lợi ích kết quả của nó.
43.
Nhưng nếu, thông qua việc tìm kiếm hạnh phúc, những việc làm của tôi là sai
trái
Bất kể tôi rẽ bước đi đâu,
Những nhát dao đau khổ sẽ chém tôi,
Là quả
báo của một đời tội lỗi.
44.
Nhờ đức
hạnh, tôi sẽ an nghỉ trong tâm mát lành của đóa sen tỏa ngát hương,
Với sự huy hoàng được trưởng dưỡng bởi những lời
ngọt ngào của Đấng Chiến Thắng.
Rồi từ hoa sen nở ra trong ánh sáng của Hiền nhân, trong hình tướng tối cao,
tôi sẽ trỗi dậy
An trú, người thừa kế của Đức Phật hạnh phúc, trong sự hiện diện của
những Đấng Chiến Thắng.
Kinh Lá cờ Kim cang[1]
nói về sự vững chắc, hay sự tự tin, theo những thuật ngữ này: "Khi mặt trời
mọc, nó chiếu sáng khắp thế giới, bất kể người mù hay bóng núi. Tương tự như vậy, khi một vị Bồ-tát thị
hiện vì lợi ích của những người khác, ngài đưa chúng sanh đến giải thoát, bất
chấp những chướng ngại của họ.”
Tịch Thiên tiếp tục với lời khuyên này:
47.
Trước tiên hãy để tôi xem xét dự bị của mình
Bắt đầu hay không bắt đầu cho phù hợp.
Không bắt đầu thì tốt hơn,
Nhưng một khi đã bắt đầu thì không nên rút
lui.
Trước khi làm bất cứ điều gì, chúng ta nên luôn tự hỏi liệu mình có thể làm
đúng và hoàn thành nó hay không. Nếu câu trả lời là không, chúng ta không nên bắt
đầu. Để lại những nhiệm vụ chưa hoàn thành sẽ tạo ra một thói quen cho tương
lai. Vì vậy, một khi chúng ta đã bắt đầu một việc gì đó, chúng ta nên chắc chắn
không đảo ngược quyết định của mình.
Sự tự tin không được nhầm lẫn với niềm kiêu ngạo. Kiêu ngạo là tự đánh giá cao
mình mà không có lý do chính đáng. Tự tin là biết rằng mình có khả năng làm
đúng một việc gì đó và quyết tâm không bỏ cuộc.
Chúng sanh bình thường sẵn sàng nỗ lực rất nhiều cho những mục đích tương đối tầm
thường. Chúng ta đã hứa sẽ làm việc vì mục tiêu vô cùng quan trọng hơn là giải
thoát tất cả chúng sanh, vì vậy chúng ta nên trau dồi lòng tự tin lớn lao, nghĩ
rằng, Ngay cả khi tôi là người duy nhất làm như vậy, tôi cũng sẽ làm lợi ích
cho tất cả chúng sanh.
50.
Bị chế ngự bởi những phiền não của tâm,
Người thế gian bất lực trong việc bảo đảm hạnh
phúc của họ.
So với những người lang thang, tôi có thể!
Do đó, đây sẽ là nhiệm vụ của tôi.
52.
Khi họ tìm thấy một con rắn đang hấp hối,
Ngay cả những con quạ cũng cư xử như những con đại bàng đang bay vút lên.
Vì vậy, nếu tôi yếu đuối và nhu nhược,
Ngay cả những lỗi lầm nhỏ cũng sẽ tấn công và
làm tổn thương tôi.
53.
Nhưng nếu, chán nản, tôi từ bỏ cố gắng,
Làm thế nào tôi có thể đạt được tự do từ tình
trạng khốn khổ?
Nhưng nếu tôi giữ vững lập trường của mình với
quyết tâm kiêu hãnh,
Thì ngay cả những lỗi lầm lớn nhất cũng khó
có thể tấn công tôi.
Tuy
nhiên, giải pháp của chúng ta không nên liên quan đến niềm tự hào thông thường,
đó là một cảm xúc tiêu cực. Ngược lại, chúng ta nên tự tin đối với những cảm
xúc tiêu cực, quyết tâm không để chúng khuất phục.
55.
"Tôi sẽ là người chiến thắng trên tất cả,
Và không gì thắng nổi và hạ gục tôi!”
Con cháu của Sư Tử, Đấng Chinh
Phục,
Nên thường xuyên an trú trong sự tự tin này.
Đây là loại tự hào mà chúng ta cần - sự tự tin không chấp nhận sự thống trị của những cảm
xúc tiêu cực và làm mọi thứ để tiêu diệt chúng. Chủ nghĩa anh
hùng của Bồ-tát nằm trong việc sử dụng lòng tự tin này để đối đầu với những cảm
xúc tiêu cực và chinh phục lòng kiêu hãnh. Những người không có sự tự tin như vậy
để bản thân bị xâm chiếm bởi lòng kiêu hãnh và những cảm xúc khác chỉ với một sự
khiêu khích nhỏ nhất. Không có gì anh hùng về điều đó. Dù phải trả giá bằng mạng
sống của mình, chúng ta cũng đừng bao giờ để mình bị những cảm xúc này chi phối.
61.
Dù mối nguy hiểm của họ lớn đến đâu,
Mọi người sẽ theo phản xạ bảo vệ đôi mắt của họ.
Và tôi cũng vậy, dù nguy hiểm đến đâu,
Không được gục ngã dưới quyền lực của nhiễm ô.
Về niềm vui, một khi chúng ta đã phát bồ đề tâm, chúng ta nên thực hiện các hoạt
động của một vị Bồ tát với niềm hân hoan vui vẻ. Chúng ta càng thực hành nhiều,
chúng ta càng mong muốn tiến bộ hơn nữa.
65.
Và vì họ không bao giờ có đủ niềm vui,
Mật ong trên lưỡi dao cạo,
Làm sao họ có đủ công đức,
Kết quả của hạnh
phúc và bình an?
66.
Con voi, bị dày vò bởi ánh nắng trưa,
Sẽ lặn xuống nước hồ,
Và tương tự như vậy, tôi phải lao vào công việc của mình
Để tôi có thể hoàn thành nó.
Từ đời này sang đời khác chúng ta luôn tìm kiếm hạnh phúc, tuy nhiên,
vì chúng ta luôn bị những cảm xúc tiêu cực chi phối, nên chúng ta chỉ gặp khó
khăn. Tái sanh làm người, chim, nai, côn trùng, v.v., chúng ta chưa bao giờ có
được hạnh phúc lâu dài. Không có gì để chứng minh cho tất cả những nỗ lực chúng
ta đã thực hiện để được hạnh phúc và tránh đau khổ. Bây giờ chúng ta đã bắt đầu
trên con đường Bồ tát, chúng ta nên thực hành với niềm vui và không nản lòng bởi
một vài khó khăn chắc chắn sẽ xảy ra lúc đầu. Những nỗ lực của chúng ta chắc chắn
sẽ đơm hoa kết trái.
Điều độ sẽ được áp dụng, như đôi khi xảy ra với tất cả chúng ta, chúng ta trở
nên kiệt quệ về thể chất và tinh thần và không thể tiếp tục, cho dù chúng ta có
cố gắng đến đâu. Những lúc như vậy chúng ta không nên gượng ép mà nên dừng lại
nghỉ ngơi để sau này làm việc gì cũng được chu đáo và trọn vẹn.
Khi chúng ta đã loại bỏ được sự lười biếng và có được cảm giác nhiệt tình nhờ ước
nguyện, kiên định, xả ly và hoan hỷ, chúng ta nên thực
hành cố gắng bằng cách áp dụng chánh niệm và lưu tâm
Dù trong hay giữa các thời thiền, chúng ta phải luôn giữ tâm tập trung vào hành
động tích cực. Chúng ta có thể thiền định về bồ đề tâm khá tốt trong một thời
gian ngắn, nhưng nếu chúng ta không cẩn thận duy trì chánh niệm và lưu tâm
mọi lúc, chúng ta có nguy cơ phạm lỗi và vi phạm giới nguyện của mình.
Mặc dù
chúng ta có thể tập trung vào một khía cạnh cụ thể của con đường tại một thời
điểm, nhưng điều quan trọng là phải có sự cân bằng tổng thể giữa các khía cạnh
khác nhau. Thiền định nên tiến triển song hành với việc học hỏi, không được sao
nhãng bất cứ phương diện nào. Sau khi giải tỏa những nghi ngờ một cách trí tuệ, chúng ta nên hợp nhất sự hiểu biết của mình với
kinh nghiệm thiền định. Bằng cách này, sự thực hành của chúng ta sẽ cân bằng và
trọn vẹn.
Vì vậy, chúng ta hãy với chánh niệm và sự lưu tâm,
cẩn thận đẩy lùi sự tấn công của những cảm xúc tiêu cực, chấm dứt những kẻ thù
này của chúng ta để không sa vào những hoạt động sai trái.
69
Nếu trong lúc hỗn chiến, người lính đánh rơi
gươm,
Sợ hãi, anh ta nhanh chóng cầm nó lên một lần nữa.
Cũng vậy, nếu mất cánh tay chánh niệm,
Sợ đọa địa ngục, Tôi mau lấy
lại!
Đó là những mối nguy hiểm của việc trở nên quá giải đải và
đánh mất chánh niệm.
70.
Giống như chất độc tràn đầy cơ thể,
Sinh ra trên dòng chảy của máu,
Điều ác cũng thế, khi có cơ hội,
Sẽ lan tràn và tràn ngập tâm trí.
Về cách thật sự
thực hành chánh niệm và lưu tâm, Tịch Thiên tiếp tục:
71.
Tôi sẽ như kẻ sợ hãi, tay cầm bình dầu đầy ắp,
Và bị đe dọa bởi một kiếm sĩ nói,
"Làm đổ một giọt và ngươi sẽ chết!"
Đây là cách các hành giả nên giữ mình.
73.
Rồi thì mỗi lần tôi thất bại,
Tôi sẽ khiển trách và la rầy chính mình,
Suy nghĩ lâu rằng bằng mọi cách
Những lỗi như vậy trong tương lai sẽ không xảy
ra nữa.
74.
Bất cứ lúc nào và trong bất kỳ tình huống nào,
Làm sao tôi có thể làm cho chánh niệm thành thói quen thường xuyên của
tôi?
Nghĩ như vậy tôi sẽ ham muốn
Được gặp đạo sư và hoàn thành đúng
nhiệm vụ.
Một khi chúng ta có thể thực hành chánh niệm và lưu tâm
vào những gì chúng ta làm, thì chúng ta sẽ không bao
giờ cảm thấy mệt mỏi hay chán nản. Chúng ta sẽ luôn sẵn sàng để tiếp tục.
76.
Giống như sợi lanh đung đưa qua lại,
Được thúc đẩy bởi từng hơi thở của gió,
Vì vậy, tất cả những gì tôi làm sẽ đạt được,
Được điều khiển bởi những chuyển động của một
trái tim vui vẻ.
Thực
hành tâm linh lúc đầu khó khăn. Bạn tự hỏi trời ơi làm
sao bạn
có thể làm được. Nhưng khi bạn đã quen với nó, việc thực hành dần trở nên dễ
dàng hơn. Đừng quá bướng bỉnh hoặc cố gắng quá sức. Nếu bạn thực hành phù hợp với
khả năng cá nhân của mình, dần dần bạn sẽ thấy thích thú và
hào hứng hơn trong đó. Khi bạn có được sức mạnh bên trong, những
hành động tích cực của bạn sẽ đạt được chiều sâu và tầm xa.
Ẩn tâm lộ, 2023
