trích từ Luận Giải về Sự rèn Luyện như Tia Sáng
tác giả: Đức Đạt Lai Lạt Ma
Tiếp theo là những lợi ích của giáo huấn được giải
thích, tâm giác ngộ như mặt trời như thế nào, như châu báu quý giá, và như thuốc
men. Châu báu loại trừ khốn khó của người nghèo. Tương tự, bởi vì tâm giác ngộ
tiêu trừ nghèo khó là sự thiếu vắng của thực chứng, nó như kim cương. Nếu chúng
ta có một viên kim cương khổng lồ, nó có thể vứt bỏ một khối lượng khổng lồ của
nghèo khó. Nhưng ngay cả nếu chúng ta chỉ có một viên kim cương nhỏ, nó cũng có
thể loại trừ sự nghèo khó của chính ta. Tương tự thế, ngay cả nếu chúng ta chỉ
có một khía cạnh nhỏ của xu hướng tâm giác ngộ, nó sẽ có lợi ích lớn lao. Cho
nên nó giống như viên kim cương.
Nó như mặt trời, giống như tia sáng mặt trời làm
tiêu tan bóng tối, cho nên, nếu chúng ta phát triển tâm giác ngộ, nó sẽ tiêu trừ
bóng tối của những hành vi phiền não và vọng tưởng trong chúng ta và trong tất
cả chúng sanh. Ngay cả nếu chỉ có một vài tia sáng của mặt trời đến từ phía sau
làn mây, chúng cũng sẽ xua tan bóng tối. Tương tự thế, ngay cả nếu chúng ta chỉ
có một tâm giác ngộ nho nhỏ chiếu sáng qua những làn mây của những phiền não và
vọng tưởng của chúng ta, như vậy cũng sẽ làm cho ánh sáng chiếu soi trong tâm
thức chúng ta.
Tâm giác ngộ giống như thuốc men y dược, vì trong
khi tất cả những bộ phận của cây thuốc, rể, vỏ, trái, cành, và lá đều là lợi lạc,
ngay cả nếu chúng ta chỉ có một bộ phận của nó sẽ vẫn có giá trị thuốc men.
Tương tự thế, nếu chúng ta đã phát triển hoàn toàn tâm giác ngộ, đấy là lợi lạc
lớn; nhưng nếu thậm chí chúng ta chỉ có một phần nhỏ của nó, thì vẫn là lợi lạc.
Điều này là thật không chỉ trong dạng thức
của tâm giác ngộ phổ thông, mà cũng trong dạng thức của thái độ rèn luyện tâm
thức.
Những thuận lợi xa
hơn là tâm giác ngộ làm mọi người hoan hỉ; nó loại trừ ganh tỵ và v.v…
Điều này thật sự quan trọng trong thế giới hiện nay, khi mà vọng tưởng cùng những
cảm xúc và thái độ phiền não của mọi người đang gia tăng. Ngay cả ở Ấn Độ đây,
trong hoàn cảnh như những người tị nạn của chúng ta, mặc dù chúng ta không có
những tiến trình vật chất lớn lao, nhưng chúng ta thật có một số. Chúng ta đã
xây dựng trường học, một số thương mại nhỏ, những thứ như vậy. Nhưng chúng cũng
có thể là căn bản cho ganh tỵ và tranh đua. Cho nên chỉ có tiến trình vật chất
là không đủ; tiến trình tâm linh là cần thiết đồng thời. Việc phát triển tâm
giác ngộ loại trừ tất cả những thứ ghen tỵ và vọng tưởng này, và điều ấy là rất
quan trọng và liên hệ bây giờ khi có hiểm họa rằng mặc dù chúng ta có một ít tiến
trình ở Ấn Độ này, chúng ta có thể nghĩ rằng những hoàn cảnh ngoại tại đang giải
quyết tất cả những vấn nạn của chúng ta. Đó là một vọng tưởng thật sự. Tôi đã từng
thấy mọi người ở trong những hoàn cảnh cực kỳ thoải mãi về vật chất và, thường
thì, họ hoàn toàn khốn khổ, với những hậu quả bất hạnh. Thế nên, thật quan trọng
để hành động phát triển cả nội tại và ngoại tại.
[Những dòng
trong luận gốc mà Đức Thánh Thiện được giải thích ở đây là: "Thấu hiểu rằng
sự nổi bật của luận điển này giống như một viên kim cương, một mặt trời và một
cây thuốc, chuyển hóa thành con đường Giác Ngộ, đây là (thời gian khi) 5 quyết
định được bùng lên". Chúng xuất hiện cả trong văn bản của Namkapel và
Pagongka. Trong văn bản của Togmey-zangpo, từ "Thấu hiểu" đến
"cây thuốc" hoàn toàn không có, và từ "chuyển hóa" đến
"bùng lên" xuất hiện vào lúc cuối của văn bản, trước đó hơn là sau
dòng, "Điều thiết yếu của dòng cam lộ của giáo huấn tinh hoa là trong dòng
truyền thừa từ Serlingpa."]
Chúng ta có thể thấy vấn đề nếu người ta không hành
động trên thái độ của họ làm họ vị tha hơn và thay vì thế chỉ làm hành động cho
tiến trình vật chất, thì họ có thể làm ra một sự khổ đau vô cùng cho mọi người.
Thí dụ, nhiều nơi người ta thực hiện nhiều công trình xây dựng và hoạt động
công kỷ nghệ. Những điều này tạo ra nhiều rắc rối như sản phẩm phụ: khói, muội
than, và ô nhiễm, là những thứ phá hoại không khí và làm tổn hại môi trường. Điều này xảy ra trong những
hoàn cảnh nơi mà có những tiến trình vật chất rộng lớn. Dĩ nhiên, tiến trình vật
chất là điều quan trọng. Nhưng con người cần nghĩ, "Hậu quả là đâu? Điều
gì sẽ xảy ra trong một vài năm, trong 200 năm, trong một nghìn năm từ bây giờ?"
Cũng giống với năng lượng và lò phản ứng hạt nhân: Chúng ta từ bỏ những thứ này
như thế nào? Chúng ta sẽ làm gì với chúng trong tương lai? Một số quốc gia đang
xây dựng lực lượng vũ trang, và điều này đã làm thêm khổ đau, giống đánh vào đầu
quý vị với cây gậy của quý vị, và sẽ tạo ra thêm bất hạnh trên thế giới.
Khi Trung Hoa xâm lược Tây Tạng và Tây Tạng đánh mất
sự độc lập của nó, những vị tâm linh địa phương dường như cũng bị mất ảnh hưởng,
năng lực bảo hộ của các ngài, qua sự suy tàn của phước đức (năng lực tích cực)
của người Tây Tạng. Có một câu chuyện rằng một vị thần linh nào đó ở Amdo phiền
hà rằng đã bị cầm tù. Ngay cả thế giới tâm linh cũng bị giam giữ trong tù ở Hoa
Lục trước khi sang ở Ấn Độ trong 10 năm. Sau khi ở Ấn Độ, vị thần linh ấy trở lại
Amdo, ngài lại được cúng dường thịt tươi nhưng ngài từ chối, nói rằng ngài đã
thệ nguyện trước tôi không nhận bất cứ sự hy sinh động vật nào nữa. Tôi không biết điều này là thật hay không,
nhưng khi tôi du hành đến những vùng Hy Mã Lạp Sơn tôi nói với mọi người rằng sẽ
khôn ngoan hơn nếu không giết hại động vật cúng lễ nữa. Có lẽ thần thánh đã hiện
diện tại một trong những buổi truyền năng lực này.
Nếu chúng ta đã rèn luyện tâm thức một cách thích
đáng, thì không cần tìm kiếm những thể trạng an lạc vật chất cho tái sanh. Nếu
chúng ta rèn luyện tâm thức trọn vẹn, thế thì chúng ta mang trong chúng ta tất
cả những thể trạng an lạc. Chúng ta có Cực Lạc bên trong chúng ta.
Một thuận lợi khác của việc phát triển tâm giác ngộ
là không phải chúng ta chỉ có hạnh phúc khi nhiều nguyên nhân và hoàn cảnh của
hạnh phúc xảy ra; thậm chí những tình trạng vốn thông thường tạo ra rắc rối và
bất hạnh sẽ trở thành hoàn cảnh cho việc đạt được hạnh phúc. Đây là những lợi
ích lớn lao và thuận lợi của việc có xu hướng của tâm giác ngộ.
Đối với tất cả quý vị, những người đã viếng thăm Tây
Tạng, thật quan trọng là trong khi quý vị ở đây tụng nhiều về mani (mật ngôn Om mani padme hum), cầu nguyện
"Nguyện cho tôi phát triển một trái tim ân cần," và nghĩ nhiều về Đức
Phật Thích Ca Mâu Ni.
Ẩn Tâm Lộ, Saturday, January 03, 2015
