CÂY TUỆ TRÍ CỦA LONG THỌ

Nguyên bản: Nagarjuna's Tree of Wisdom
Tác giả: Tổ sư Long Thọ
Anh dịch: W. L. Campell, Gangtok, Sikkim: October, 1918.
Việt dịch: Quảng Cơ/ Tuệ Uyển hiệu đính 

--***--

Luận Điển có tên Cây Tuệ Trí

She-rab Dong-bu (The Tree of Wisdom), là một luận thuyết đạo đức khá đơn giản của Long Thọ (Nagarjuna), người hiển dương mạnh mẽ vào khoảng 100 năm trước Công nguyên và được tôn vinh như một triết gia Phật giáo tuyệt vời.

Tác phẩm đã được W. L. Campbell biên tập và dịch từ tiếng Tây Tạng, và được xuất bản bởi Đại học Calcutta, Calcutta, vào năm 1919. Chỉ có bản dịch tiếng Anh của tác phẩm được trình bày ở đây. Bản gốc tiếng Phạn, Prajnya Danda, dường như đã bị thất lạc.

Các phần của tác phẩm thường được sử dụng và trích dẫn bởi các tác giả Tây Tạng.

Nhiều vị ở Tây Tạng đã hỗ trợ Campbell, đặc biệt là Lama Kazi Dawa Samdup (1868–1923); bốn trong số các tác phẩm dịch của Lạt ma đã được hiệu đính bởi học giả Oxford W. Y. Evans-Wenz.

Trích dẫn từ Lời nói đầu.

Phần sau có trích dẫn những gì W. L. Campbell viết trong lời tựa của ông từ năm 1918:

***

Phiên bản tiếng Tây Tạng có lẽ đã được thực hiện vào khoảng thế kỷ 11 của thời đại chúng ta nhưng niên đại chính xác vẫn chưa được xác định. Nó được bao gồm trong tạng kinh Ten-gyur (Đan Thù), bắt đầu từ lá 165.. . .

Trong suốt hai năm ở Tây Tạng, tôi đã tìm kiếm sự trợ giúp của các tu sĩ và cư sĩ trong và xung quanh Gyantse nhưng chỉ thành công trong việc tìm được một học giả lão thành đã đọc bài thơ. Trụ trì của Tu viện Palkor đủ để thẩm tra Trashi Lhunpo về khả năng tồn tại của một luận giải về tác phẩm này, nhưng không thành công. Với sự cho phép của Đại lý Thương mại Tây Tạng tại Gyantge, Khenchung Lobzang Chungne Lotsawa, bản in đã được so sánh với ấn bản xylograph tạo thành một phần của tạng kinh Ten-gyur trong Tu viện Palkor và một số lỗi đã được phát hiện. . . .

Rai Bahadur Sarat Chandra Das đã nhận xét trong lời nói đầu của mình rằng She-rab Dong-bu được " trích dẫn phần lớn bởi các tác giả Tây Tạng" nhưng nó hầu như không được trích dẫn theo nghĩa thông thường của từ ngữ này. Các nhà văn sau này đã vay mượn nhiều ý kiến và đôi khi là cả dòng để đưa chúng vào sáng tác của mình. . . .

Tôi đề cập đến vấn đề này ở đây vì các tác phẩm của Long Thọ dường như không phải là chủ đề được trích dẫn nhiều như là nguồn của các sách giáo khoa sâu rộng về văn học. . . .

Bản dịch hiện tại đã được thực hiện tại Gyantse, nhưng số lượng các đoạn văn mà người Tây Tạng không thể chỉ định nghĩa rõ ràng quá nhiều nên tôi đã nghi ngờ liệu có thể tiếp tục xuất bản hay không, cho đến khi tôi đến Gangtok và có được sự hỗ trợ vô giá của Kazi Dawa Samdup, Hiệu trưởng, Trường Nội trú Bhutia. Kazi Dawa Samdup đã có lợi thế khi nhận được lời giải thích mang tính học thuật về 102 câu thơ đầu tiên từ một vị Lạt ma uyên bác Kachen Tundrup ở Shigatse, người đã nghiên cứu cuốn sách vài năm trước và do đó có thể đưa ra ý nghĩa được truyền thống gán cho một số những đoạn văn có vẻ khá khó hiểu ngay từ cái nhìn đầu tiên. . . .

W. L. CAMPBELL.
GANGTOK, SIKKIM:
Tháng 10 năm 1918.

Văn bản vẫn không thay đổi. Có một số ghi chú ở phía sau giải thích một số chữ viết tắt mà người dịch đã sử dụng.

***

1-
Những kẻ độc ác phải được đặt dưới sự kiểm soát.
Người thông tuệ nên được tôn trọng.
Làm đầy kho tàng của con với những hạt giống chân thành
Và bảo vệ đồng bào của con.
2-
Như quan tâm đến những bí mật của riêng con và của những người khác,
Nếu con bảo vệ những điều này như đứa con yêu mến của con
Nó cùng với mọi thứ trên trái đất là bình đẳng
Sẽ làm hành động yêu thương cho con người, nguồn tác động chính.
3-
Nếu vợ con là độc ác và bạn con là là độc ác,
Nếu quốc vương là độc ác và thân quyến con là độc ác,
Nếu hàng xóm con là độc ác và xứ sở là độc ác
Thế thì từ bỏ chúng đến một vùng đất xa xôi.
4-
Hãy tránh người bạn nào tham lam giàu sang.
Hãy tránh người vợ vui thích tà dâm.
Nếu không giỏi giang trong chửa trị và khó để làm vui lòng (hay tôn trọng)
Hãy tránh loại thầy thuốc như vậy.
5-
Mặc dù con biết sự khác nhau giữa những hành động tốt và xấu
Con không nên thực hiện hành động của con sau khi đã hỏi ý kiến.
Mặc dù con chỉ thành công từng phần
Ngay cả không thành công con cũng được khâm phục.
6-
Người kiên định chỉ nói ít lời và lịch thiệp
Rất được tôn trọng bởi con người.
Như vầng dương hiện ra từ bóng tối
Bằng tia nắng tạo nên sức nóng vô cùng
7-
Như quan tâm đến những giáo thuyết này, mặc dù con có thể khổ đau
Tuy thế đừng băn khoăn trong tâm thức con.
Khi mặt trăng đã bị che khuất
Nó sẽ không chiếu sáng một lần nữa chứ?
8-
Giống như tràng hoa trên những bàn thờ
Chỉ những bông hoa nở tròn đầy mới được dâng cúng,
Vì thế một người trồng hoa, trong cùng cách như thế,
Không nhổ gốc hoa.
9-
Những phần thưởng và ân sủng hoàng triều
Phí tổn cho sắc dục và lời ca ngợi từ học trò
Chiếc thuyền thuê và nơi cư trú mướn
Những thứ này có thể yêu cầu được lập tức
Vì đây là sáu thứ không có sau một thời gian dài.
10-
Hiểu sai lầm bùa mê pháp thuật là thuốc độc
Dửng dưng với bệnh tật là thuốc độc
Một ông già duy trì quan hệ với một người đàn là thuốc độc
Một người nghèo ngủ ban ngày là thuốc độc.
16-
Mặc dù nó có thể trở thành cảm giác thấy được
Nhưng một bản chất không hiện hữu (thực tế) sẽ không được đề cập.
Làm thế nào con công trong bức họa ăn châu báu?*
(*điều này liên hệ đến câu chuyện về một người đang xâu những hạt trai trong một phòng mà trên tường có một bức tranh một con công. Con công bước ra khỏi bức họa và nuốt những hạt trai nhưng không ai sẽ tin câu chuyện của ông ta.)
17-
Nếu bất cứ người nào dự tính trong tâm thức để làm việc xấu ác
Người ấy luôn luôn dùng những từ ngữ vui lòng đến người khác.
Khi người thợ săn thấy con thú bị giết
Ông hát lên một bài hát ngọt ngào để làm vui lòng nó.
(*người Tây Tạng nói rằng điều này vẫn được những người thợ săn thực hiện).
18-
Bất cứ tư tưởng (hay ý kiến) của con là gì
Nó nên rõ ràng ấn tượng trên tâm thức của tất cả mọi ngươi.
Vì thế người ta bị đưa đến dưới sự điều khiển của con,
Như bởi viên ngọc nguyện ước.
(*ngọc nguyện ước là Ge-she trong những người Tây Tạng)
19-
Thật dễ dàng để sống bằng cách gánh vác những gánh nặng của người khác.
Thật dễ dàng để ăn mặc bằng vỏ cây trong rừng.
Thật dễ dàng hơn để người ta chết đi
Hơn là dành những ngày của họ trong cãi vã.
20-
Nguyên tắc căn bản của loài người là không cãi vã.
Bạn sẽ làm gì với của cải có được bằng việc cãi nhau?
Bạn sẽ làm gì với sự giàu có và cuộc sống
Có được bởi niềm kiêu hãnh và sự đàn áp của điều thiện. *
(* D.S. liên hệ "Kiêu hãnh và bạo lực".)
21-
Người đảm nhận công việc mà mình không thể thực hiện,
Ai ganh đua với vô số và tranh chấp với quyền lực,
Ai để một người phụ nữ biết suy nghĩ của mình—
Bốn vị thần chết ngồi trước cửa nhà người ấy.
* Tức là người ấy đang liều mạng.
22-
Coi như không phải là một hoàng tử xấu xa.
Coi như không lừa dối người thân.
Coi như không phải là một người phụ nữ dâm đãng.
Coi như không phải là một tội nhân lớn.
* Geshe Kachen Töndrup nói rằng điều này được đọc có nghĩa là "Mong tôi không nhìn thấy" v.v.
23-
Người có thể đi bất cứ đâu
Tại sao người ấy phải bị tổn thương khi gắn bó với quê hương của chính mình?
Kẻ ác nói "đó là giếng của chính tôi"
Và nói như vậy là, uống nước lợ.
24-
Một người có học thức cao
Có hai (dạng) hạnh phúc.
Hoặc người ấy sẽ từ bỏ mọi lợi ích trần thế
Hoặc có nhiều thứ khác có thể bị bỏ rơi.
25-
Người mà vinh quang đã rời bỏ người ấy (và)
Những nỗ lực của người ấy đã trở nên vô nghĩa,
Khi một người thánh thiện trở nên nghèo khó (theo cách này)
Người ấy không hạnh phúc gì ngoại trừ trong một khu rừng.
* Người ấy thích cuộc sống của một ẩn sĩ.
26-
Sự nghiệp của một thánh nhân có hai loại.
Như một bông hoa vẫy đầu rung rinh
Được cả thế giới tôn vinh
Hoặc nếu không thì biến mất một mình trong rừng.
27-
Cuộc sống, tự nhiên sẽ chết trong một khoảnh khắc,
Có điều này như bản chất của nó.
Khi hành động và trí tuệ của bạn chưa phát triển
Hãy giữ khiêm tốn trong xã hội.
28-
Ổ kiến tăng theo tích lũy.
Tương tự như vậy thuốc mắt được sử dụng hết theo phân phối.
Điều đáng sợ giảm dần theo sự giao thiệp.
Đó là điều cần hiểu.
29-
Ổ kiến và ổ ong
Mặt trăng tròn dần, lên đến tròn đầy,
Tài sản của vua chúa và người ăn xin
Tăng theo tích lũy dần dần.
30
Đừng ham muốn quá mức.
Lòng tham lớn kéo theo sự trừng phạt.
Nếu bạn bị làm lố bịch bởi sự thèm muốn quá mức
Bạn giống như con cáo bị giết bởi cây cung. *
* Một con cáo trong truyện đã cắn dây cung và bị giết bởi mũi tên tẩm độc.
31
Một người luôn theo đuổi một người nào đó có thể làm điều gì đó cho mình
Và không để ý đến người ấy đã làm gì
Giống như người đàn ông độc ác có tai đầy sữa đông.
Một kẻ như vậy đã đánh cắp thứ đã được bảo vệ. †
[O, Karna, ác tâm như sữa đông,
Bạn đã chiếm đoạt được những gì đáng lẽ bạn phải bảo vệ]

* Hai dòng cuối của câu thơ này rất tối nghĩa. Chúng có thể là một tham chiếu đến một số câu chuyện. có nghĩa là một người đàn ông khuấy không để ý đến bơ đã được sản xuất, nhưng nghĩ về bơ sẽ đến.
32-
Đừng đi (tìm kiếm) sự nổi tiếng quá mức.
Hãy đánh giá một cách trung thực cho chính bạn.
Khi quả 'bel' rơi xuống nước
Thấy chưa, khu rừng hoang vắng. *

* Điều này đề cập đến một câu chuyện có nguồn gốc từ tiếng Phạn. Tiếng động do quả 'bel' rơi khiến các loài vật nhỏ hơn sợ hãi truyền cho loài lớn hơn, do đó khiến khu rừng trở nên hoang vắng. Hoặc xem một câu chuyện cổ tích về nó tại đây . [Link] (Thực vật) 'bel': một loài cây thuộc họ thân đỏ ở Ấn Độ có gai, Aegle marmelos
33-
Không nói những điều làm tổn thương cảm xúc (của người khác).
Đừng nói một cách rất tổn thương.
Người tốt và người vũ trang
Kẻ thù được biết đến.
34-
Ngay cả khi con trai của kẻ thù của mình nói một cách ngọt ngào
Người khôn ngoan không thờ ơ.*
Như một loại lá độc cực kỳ mạnh (hấp dẫn không thể cưỡng lại được)
Nó sẽ gây thương tích bất cứ lúc nào.
*Đó là. Người ấy vẫn cảnh giác.
35-
Bất cứ ai làm lợi cho kẻ thù của mình
Với ý định thẳng thắn,
Làm như vậy tất cả kẻ thù sẽ đến
Trạng thái khoanh tay thành kính.
36-
Trong mong muốn làm tổn thương kẻ thù của bạn
Thì hãy ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp vốn có của người ấy.
Ý nghĩ xấu xa về thương tích là gì?
Chúng làm bạn bị thương chứ không phải kẻ thù của bạn.
37-
Hãy kiên định với sự phóng túng, không phải với sự dịu dàng
Nhưng với độ nghiêm khắc phù hợp.
Nếu con cái không siêng năng *
Không phải người cha nhân từ đe dọa trừng phạt sao?
* Người ta nên đọc 'thông minh hoặc hăng hái, Campbell nói.
38-
Một khi chúng ta thấy ‘con đường’,
Một khi bước chân chúng ta đã vững vàng,
Một khi tuệ trí chúng ta là nguyên vẹn,
Đến lúc ấy ở đấy là lợi lạc của chúng ta.
39-
Nếu bạn luôn tìm kiếm lợi thế của riêng mình
Việc còn lại trong vô số người khác là gì?
Sự tồn tại ấy không có nghĩa là bất cứ điều gì
Khiến tất cả chúng sanh vui mừng tột độ.
*có nghĩa là. bất cứ điều gì bạn làm bạn không thể làm hài lòng tất cả mọi người.
40-
Để tìm kiếm từ những người khác và mong muốn có thức ăn ngon,
Dành cả đời đi ăn xin nhưng vẫn có niềm tự hào lớn lao,
Không biết gì về các tác phẩm văn học và vẫn muốn tranh chấp, -
Ba điều này khiến bạn trở nên lố bịch với người khác.
41-
Ngọn lửa thiêu rụi khu rừng
Trở thành người bạn đồng hành của gió,
Và chính điều đó đã dập tắt ngọn lửa.
Kẻ yếu cũng vậy, không có bạn bè.
42-
Không làm hại người khác,
Không cúi đầu trước những người thấp kém,
Không từ bỏ con đường nhân đức, -
Đây là những (điểm) nhỏ nhưng (thật sự) rất nhiều. *
*Có nghĩa là: thật sự có tầm quan trọng lớn.
43-
Không sợ bệnh tật,
Cố gắng kết hợp với thánh thiện,
Không sử dụng ngôn ngữ có nghĩa thô tục, -
Một ngày (trải qua như vậy) lớn hơn một trăm năm.
44-
Bất cứ khi nào có phương tiện là tìm thấy một chút của cải
Họ coi thường tất cả mọi người và tràn đầy tự hào.
Nhưng những người có đạo đức, mặc dù họ có thể đạt được sự sở hữu của cải,
Vẫn cúi đầu như lúa chín.
45
Tạo vật hạng thấp,
Nếu họ trở nên sở hữu của cải hoặc khoa học,
Chỉ nghĩ đến việc cãi vã với mọi người

Giống như con cáo với làn da xanh. *

* Đề cập đến câu chuyện cáo bị rơi vào vại chàm rồi nói mình là hổ. (D.S.)
46-
Nếu họ trở nên sở hữu của cải hoặc học vấn cao
Những người thấp trở nên kiêu hãnh.
Nhưng ngay cả khi được tôn vinh gấp đôi
Người khôn ngoan sẽ trở nên khiêm tốn hơn.
47-
Giao dịch không có lợi nhuận, cãi vã với những người có được,
Coi thường việc ăn xin (và do đó) nghèo, thích thú trong dục vọng,|
Sử dụng ngôn ngữ thô bạo với phụ nữ trẻ, -
Năm điều này là hành vi không đúng ở một người đàn ông.
48-
Con công, mặc dù bị thiêu đốt bởi cái nóng vào mùa hè,
Thà mong mưa từ giữa trời.
Hơn cúi cái cổ kiêu hãnh của nó xuống dòng nước xấu của cái ao bẩn thỉu.
49
Con chim ti-ti-ra (đa đa) tự bảo tồn mạng sống của mình (bằng cách nào đó) với những giọt sương,
Vì nó sợ bị đặt dưới một sự mang ơn bằng cách cầu xin
Và thậm chí sẽ không cầu xin từ trời Đế Thích (Indra).
50-
Nếu bạn hiểu Chân lý thì tại sao phải có thầy?
Khi khỏi bệnh thì dùng thuốc gì thưa bác sĩ?
Khi đã vượt qua con nước, (công dụng) người lái đò là gì?
Một phù thủy có ích gì đối với một người đàn ông không có đam mê? *
* Một dòng khó. Công dụng của một linh thức quen thuộc là gì. đối với một nhà khổ hạnh?

51-
Miễn là một kẻ ác còn yếu
Người ấy tự nhiên tốt bấy lâu,
(Giống như) nước của một con sông vào mùa thu
Mà mọi người có thể dễ dàng vượt qua.
52-
Nơi cửa hàng được tạo ra bởi con chuột,
ơi con mèo bảo vệ bơ,
Và con quạ là giám đốc của các nghi lễ—
Làm thế nào mà sự phụ thuộc lại có thể được đặt trong một sự sắp xếp như vậy? *
* Đây rõ ràng là một sự ám chỉ đến một câu chuyện nào đó nhưng tài liệu tham khảo đã không được truy xuất nguồn gốc.

53-
Nếu có nhiều thảo luận về bất cứ điều gì
Tất cả đều khoác lác về kỹ năng của họ,
Và như tất cả mong muốn (của mỗi người đều) được đặt lên hàng đầu
Sự tập hợp đó được đưa đến vô nghĩa.
54-
Ái ân ban ngày và ngủ theo ngày,
Bia tươi, sữa đông và những người trẻ tuổi đang uống,
Ngủ với những bà già khô héo, -
Sáu điều này làm lãng phí sức mạnh của cơ thể.
55-
Người mà cơn giận không gây ra sợ hãi,
Ai, khi hài lòng, có thể không mang lại lợi ích gì,
Ai không thể tiêu diệt cũng không khuất phục—
Điều gì có lợi cho sự tức giận của một người đàn ông như vậy?
56-
Cuộc gặp gỡ với thời gian của bất hạnh và bệnh tật,
Một thời kỳ với đói kém và nguy hiểm từ kẻ thù,
Ở cổng nhà vua hoặc nơi ở của Diêm Vương, -
Đây là những công thức phổ biến
(tức là ảnh hưởng đến tất cả mọi người như nhau).
57-
(Mọi người) phấn đấu cho những thứ thế gian bởi vì họ muốn chúng.
Nó không được thực hiện vì lợi ích của chính nghĩa.
Giống như con bê, khi thấy sữa cạn kiệt,
Bỏ rơi con bò ở khoảng cách xa.
58-
Tách khỏi đối tượng của tình cảm, sự khinh thường của người dân của mình,
Nợ nần chồng chất, kết hợp với tội ác,
Bị bỏ rơi bởi những người bạn nhìn thấy sự nghèo khó của bạn,
Năm thứ này không phải là lửa nhưng chúng đốt cháy cơ thể. *
59-
Ai, khi những sự chia rẻ nhỏ tăng lên,
Không cố gắng làm hòa,
Giống như mật ong chảy ra từng giọt,
Và sự đổ nát của một đất nước.
60-
Người có kiến thức là người vững vàng.
Các vị thánh thiện, ngay cả khi nghèo túng, không từ bỏ các đạo đức luân lý,
Mặc dù bị thiêu đốt bởi sức nóng tự nhiên của mặt trời
Cái lạnh tự nhiên của tuyết không bị lấy đi.
61-
Những ai mong muốn dứt bỏ tội lỗi của mình thì hãy tin vào Đức Phật.
Những người muốn chấm dứt sự tồn tại trên trần gian của họ liên kết với tà ác.
Những người muốn chấm dứt việc gia đình của họ sẽ sinh ra những kẻ ngốc và những kẻ ngu ngơ.
Khi tiêu thụ ngũ cốc, dạ dày sẽ nóng lên.
62-
Những người bị dục vọng làm cho mù quáng không nhận thức được tội lỗi của họ.
Người mù không nhìn thấy hình dạng của (sự vật).
Người kiêu hãnh không nhận ra lỗi lầm của họ.
Kẻ quan tâm chính mình (kẻ vị kỷ) không nhận thức được Chân Lý Thật Sự.
63-
Kẻ chinh phục, kênh nước, cây leo,
Phụ nữ và người mù, năm thứ này,
Làm thế nào họ được dẫn dắt bởi xảo quyệt!
Và điều này dẫn đầu đặt họ vào sức mạnh của những người khác.
64-
Đau khổ kéo theo khoái cảm
Là niềm vui theo sau đau khổ.
Hạnh phúc và đau khổ của nhân loại
Quay như một bánh xe.
65-
Cái vô hình hiện ra trước mắt bạn
Và một lần nữa trở nên vô hình.
Của bạn là gì và bạn là gì?
Ai sẽ là người khốn khổ về khoản đó?
66-
Vì vậy, các khúc gỗ
Cùng nhau đi xuống đại dương
Bị tách rời bởi mọi làn sóng.
Ai sẽ là người khốn khổ về khoản đó?
67-
Người đàn ông khôn ngoan chinh phục thay vì cưỡng bức bởi tức giận.
Người độc ác thất bại vì tức giận.
Ôi, những kẻ xấu xa, bị đánh bại bởi thất bại,
Làm thế nào bạn có thể được gọi những người khôn ngoan của xã hội?
68-
Một viên đá lớn, bằng một nỗ lực tuyệt vời,
Có thể bị ném lên đỉnh đồi,
Nhưng có thể bị lật đổ bởi một (nỗ lực) nhỏ.
Những lỗi lầm và đức hạnh của chính chúng ta là như thế này.
69-
Người đàn ông liên quan đến điều gì đó không nên làm,
Những can thiệp vào vấn đề
Chắc chắn sẽ đau buồn,
Giống như con khỉ hóa ra đứa trẻ. *
* Đề cập đến một số câu chuyện chưa được truy tìm.
70-
Người đã hoàn toàn từ bỏ lợi ích của mình
Và vui mừng với những thứ của nhóm bên kia
Chắc chắn sẽ bị tiêu diệt.
Làm thế nào một người đàn ông giống như Vua Rab-mar!
* Tài liệu tham khảo này chưa được truy tìm.
71-
Nếu một nhà thiên văn tính toán từ bầu trời
Ông sẽ xác định chắc chắn đường đi của mặt trăng và các vì sao;
Nhưng trong nhà ông ta, những người phụ nữ không giống nhau,
Và ông không nhận ra những hành vi sai trái khác nhau của họ.

72-
Màu của mặt trăng hiện rõ (phản chiếu) trong làn nước trong suốt,
Và bạn đã mong muốn được thu giữ củ sen.
Ôi, thiên nga, kẻ biết cách tách nước và sữa,
Điều gì đã trở thành kiến thức của bạn hôm nay? *
* Tài liệu tham khảo này chưa được truy tìm.
73-
Bất kỳ người đàn ông nào có công việc, dù lớn hay nhỏ,
Và mong muốn làm điều đó,
Và trong nỗ lực này, cố gắng hết sức mình,
Được coi là đang làm công việc của một con sư tử.
74-
Vì vậy, trong việc bảo vệ vương quốc của mình
Và khi vượt qua các đối thủ mạo hiểm của mình,
(Một vị vua) không nên dựa vào thần dân của mình
Nhưng hãy làm điều đó một cách cá nhân trong cuộc sống hiện tại này.
75-
Người nói với chính mình, 'ai là người thân yêu và ai là người khác,'
Người hành động một cách tình cảm, cao cả
Và một cách bao dung, một người đàn ông như vậy
Kiểm soát toàn bộ địa cầu trần gian.
76-
Bằng cách luôn nói ra những bài phát biểu dễ chịu
Thật dễ dàng cho một vị vua để lấy lòng thần dân của mình.
Nhưng đối với những từ ngữ có lợi, giống như thuốc,
Người nói hiếm hoi hơn người nghe.
77-
Nếu bạn hiểu mục đích của học thuyết
Như khi chùm tia bị lỗi khi cân xong,
Ngay cả khi nó được xây dựng bởi một nhà thông thái có uy tín,
Tốt hơn là hãy để (niềm tin) của chính bạn là người chiến thắng.
77
Nếu bạn hiểu mục đích của học thuyết
Như khi cán cân nghiêng lệch khi cân xong,
Ngay cả khi nó được tạo thành bởi một nhà thông thái có uy tín,
Tốt hơn là hãy để (niềm tin) của chính bạn là người chiến thắng.
78-
Nếu anh ta ngang bằng về sự giàu có và khả năng,
Nếu anh ta biết điểm quan trọng cần thiết và siêng năng,
Một người theo gót kiểu này chắc chắn sẽ làm bạn bị thương.
Không kẻ thù nào sẽ làm bạn bị thương như người ấy.
79-
Nếu lửa được thắp sáng trong nước *
Làm thế nào để nó được dập tắt?
Nếu nỗi sợ hãi đến từ người bảo vệ
Ai ở đó để bảo vệ bạn khỏi nỗi sợ hãi này?
*Hiểu là:nếu nước bị đốt cháy.

80-
(Trống) khi không được điều chỉnh sẽ không phát ra âm thanh vui tai.
Ngay cả khi điều chỉnh âm thanh phát ra vẫn không ngọt ngào.
Thế giới giống như một cái trống nhỏ.
Nó phải được điều chỉnh sao cho phát ra âm thanh du dương.
81-
Chúa tể của trái đất, bị ảnh hưởng bởi những ham muốn đam mê, không phân biệt lợi ích và tổn thương.
Ông ta hành xử theo ý mình, giống như một con voi điên cuồng.
Bị tra tấn bởi sự hối hận, ông rơi trên đỉnh núi của sự đau khổ tuyệt vọng.
Ông ta đổ lỗi cho những người xung quanh và không biết gì về lỗi của chính mình.
82-
Trong thời kỳ tranh chấp, một vị vua, thay vì thu được của cải,
Nên bảo toàn tính mạng của mình bằng cách từ bỏ tài sản.
Cũng giống như khi người bán thịt xén lông cừu
(Con cừu nghĩ) giữ được mạng sống của nó là một lợi ích lớn.
83-
Khi có một con rắn ở gốc cây và một con đại bàng ở trên,
Khỉ leo trên cành và những bông hoa bị ong vây quanh,
Nơi an nghỉ được cung cấp cho tất cả các loài động vật hung dữ,
Không để ý đến một cây trầm hương như vậy.

84-
Bằng mọi cách, bạn khống chế kẻ thù của mình
Đó không phải là khả năng (thể chất) mà phương pháp (mới là điều quan trọng).
Xem cách con quạ với chuỗi hạt vàng như thế nào
Đã giết con rắn. *
*NS. S. giải thích rằng con rắn sống dưới gốc cây mà con quạ sống là người sở hữu chuỗi hạt. Con quạ muốn giết con rắn và theo đó đánh rơi chuỗi hạt. Một người qua đường muốn lấy chuỗi hạt đã giết con rắn để làm như vậy.
85-
Người có sự hiểu biết là người hùng mạnh.
Bạn có thể làm gì với sức mạnh mà không hiểu biết?
Sư tử mạnh mẽ như thế nào,
Tuy nhiên, nó đã bị giết bởi con thỏ rừng.
* Con thỏ rừng bảo sư tử nhìn hình ảnh phản chiếu của mình trong giếng, và con sư tử rơi vào. Một trong số ít những câu chuyện được nhắc đến trong cuốn sách này được biết đến ở Tây Tạng.
86-
Nếu bạn (muốn) có phương pháp thích hợp trong công việc của mình
Hãy tham khảo ý kiến của những người sở hữu sự hiểu biết.
Cần gì để nói về sức khỏe, sự giàu có và hạnh phúc?
Ngay cả khi bạn thất bại, bạn vẫn sẽ đẹp.
87-
Hành vi của người có đạo đức là điều hiển nhiên,
Nhưng làm thế nào nó có thể chữa khỏi những người xấu xa?
Giống như đờm (? Tính axit) do gia vị cay nóng mang lại (độc tính của chúng) trở nên tăng lên rất nhiều.
88-
Người đàn ông mà bạn cảm thấy tức giận trong lòng
Không được khuyên nhủ bằng lời nói.
Hãy bắt kẻ thù của bạn bằng chân và
Sau đó khuyên nhủ anh ta bằng vũ khí lời nói.
89-
Cho đến khi chưa gặp nguy hiểm
Đến lúc là mối nguy hiểm đáng sợ.
Vào lúc nguy hiểm thật sự
Nó nên được chế ngự như một sai lầm (đã được thừa nhận).
90-
(Liên quan đến) một người đã thấm nhuần sự thật,
Có khéo léo khi áp đặt một người đàn ông như vậy không?
Khi một người đàn ông đang nghỉ ngơi trên cây tre *
[Khi một người đàn ông đang yên nghỉ trong vòng tay của một người phụ nữ xinh đẹp]
Có gì dũng cảm mà giết hắn?
*NS. S. có thể đọc "tre" là gạch, nhưng nghĩa của từ này có vẻ hiện đại. Dòng này có thể có nghĩa là "khi một người đàn ông dũng cảm đang ngủ" hoặc dòng này có thể được dịch là "khi một người đàn ông đang nghỉ ngơi trên thảm cỏ xanh."
91-
Ngay cả khi còn trẻ, hãy vui mừng trong sự yên tĩnh mãnh liệt của cái cũ.
Đừng tự hào về những gì bạn biết, ngay cả khi đã học được.
Dù vinh quang của bạn lớn đến đâu, hãy nhẫn nại theo cách của bạn.
Tuy nhiên bạn có thể vươn cao, đừng tự hào.

92- Những người luôn thích làm lợi cho tất cả các tạo vật Tối cao như ngọn đèn làm từ ngọc, Không dựa vào dầu Không phải trên bình cũng không trên bấc (vì ánh sáng của nó). * * Người ta tin rằng một số đồ trang sức có phẩm chất phát ra ánh sáng vốn có. 93- Một bác sĩ lấy thức ăn và không tiêu hóa nó, Một vị vua nói những lời giả dối, và Một người đàn ông bẩm sinh đã cư xử sai với bản thân, Ba người này rất không phù hợp. 94- Bằng cách kết hợp với những người được đề cao, Ai sẽ không trở nên cao quý? Sợi chỉ mà những bông hoa được xâu lại như một vòng hoa được gắn trên đầu. 95- Người rao giảng đúng lúc Và nói khi có cơ hội Sẽ được lưu ý rất nhiều Và có được sự vĩ đại trên thế giới. 96- Người có đức tính cần cù, can đảm, Năng lực, trí tuệ, (quyền thế) để khuất phục người khác, Và kiên trì, sáu đức tính này, Bị sợ hãi ngay cả bởi các chư thiên. 97- (Liên quan đến) kẻ thù cũ của bạn, bây giờ đã bị đánh bại, Không tin tưởng anh ấy ngay cả khi anh ấy muốn trở thành bạn của bạn. Xem cách những con cú tập trung trong hang động Quạ đốt lửa và chúng bị thiêu rụi. * * Đề cập đến một số câu chuyện chưa được truy tìm. 98- Ăn, ngủ, sợ hãi và đối phó— Người đàn ông và những kẻ vũ phu giống nhau trong những điều này. Bằng cách thực hành tôn giáo, con người được nâng cao Nếu tôn giáo không được hiểu, con người không ngang hàng với những kẻ vũ phu sao? 99- Những người nói xấu về tôn giáo, Mặc dù họ đi và đến từng ngày, Giống như ống thổi của thợ rèn: Họ có hơi thở nhưng họ không sống. ? 100- Để lại người bảo trợ, Đức Phật, Và cúi đầu trước các vị thần khác, Giống như một kẻ ngốc đến bờ sông Hằng Và khát thì đào giếng. 101- Mặc dù bạn có thể ở lại một quốc gia trong một thời gian rất dài Chắc chắn rằng bạn sẽ phải rời đi Bất cứ điều gì có thể là sự khác biệt trong cuộc chia tay. Việc ra đi thực tế không thể tránh khỏi. 102- Bởi sự chia ly bắt buộc mà nỗi đau quá mức gây ra cho tâm trí. Nhưng nếu từ bỏ là tự nguyện Sẽ có được hạnh phúc bình yên vô bờ bến 103- Mong muốn của một người là trở nên hấp dẫn và hạnh phúc, Và sự giàu có tất nhiên là dễ chịu. Nhưng thế giới tồn tại này Giống như một người say rượu khỏe mạnh được chở đi. 104- Đối với chúng sinh không có ô nhiễm đạo đức nào bằng sắc dục. Không có gì làm tổn thương người khác như ghen tị, Không ai xun xoe như một kẻ ăn xin, Không có bạn bè hay người thân nào có lòng rộng lượng như nhau. 105- Không có con mắt nào giống như (của) trí tuệ, Không có bóng tối nào như bóng tối tâm linh, Không có kẻ thù nào giống như bệnh tật, Không có nguy hiểm nào bằng cái chết. 106- So sánh những điều này, điều không thể tránh khỏi nhất Là cái chết, mà chắc chắn sẽ đến. (Do đó) hãy để tâm trí của bạn được biến khỏi ham muốn Và vui mừng trong Tôn giáo chân chính. 107- Thật tốt khi có được người bạn này và viên ngọc đó. [A] Viên ngọc ước là có thật — đá không phải là ngọc báu. Topaz được coi là tốt nhất (trong số các loại ngọc quý), Một viên ngọc quý như vậy (gây ra) sự hủy hoại của thế giới. [B] * [A] Ở đây sự hào phóng là bạn, và tôn giáo là viên ngọc quý. [B] Câu này được ám chỉ đến một 'hóa thân' có học ở Tây Tạng, người cho rằng có liên quan đến một câu chuyện nào đó. 108- Bất cứ thứ gì có trên bề mặt trái đất, ngũ cốc, Vàng, gia súc và sức khỏe tốt, Không phải tất cả những điều này sẽ đủ để thỏa mãn một người đàn ông. Nếu bạn hiểu điều này, bạn sẽ có được sự yên tĩnh. 109- Của cải, tích trữ bằng những nỗi đau lớn Và hí hửng (xử lý) theo từng khoảng thời gian, Nó giống với con chuột thèm khát như thế nào (kẻ tích trữ cửa hàng của nó). Sự giàu có chỉ đơn thuần là một nguồn gốc của sự khốn khổ. 110- Cuộc sống trần gian không ổn định, Sự giàu có và sự hưởng thụ không ổn định, Vợ và con không tuân thủ, (Do đó) tin tưởng vào tôn giáo và danh tiếng (tốt). 111- Một vị vua không hài lòng với sự giàu có lớn, Một người đàn ông thông minh không thỏa mãn đối với những câu nói tao nhã, Đại dương không bao giờ thỏa mãn với nước, Thế giới chưa bao giờ có đủ cảnh đẹp, Lửa không bằng lòng với gỗ, Cũng không (không thể) thỏa mãn mong muốn của một đứa trẻ. 112- Hành vi đạo đức, tự kiềm chế, Và sự kiểm soát của tâm trí, - Bất cứ ai mang những điều này một cách nghiêm túc trong tâm trí Và vẫn như vậy, sau đó anh ta cần thêm gì nữa? 113- Nếu bạn vẫn hoàn toàn toại nguyện Bạn còn xa con đường của kẻ ác. Những thú vui bị ràng buộc bởi những ràng buộc của ham trần tục. Quên rắc rối ở mỗi bước. 114- Cái gọi là cơ thể này, đầy những lỗi lầm, Tuy nhiên, có một phẩm chất đạo đức tuyệt vời. Bất cứ điều gì nó gặp phải trong cuộc sống tạm thời này Những chuyển động của nó (phụ thuộc vào) người chỉ đạo (bạn). 115- Con voi rừng mạnh mẽ mặc dù nó sống trên cỏ. Con rắn, mặc dù sống trên không, nhưng không gầy. Những người khổ hạnh chỉ có một chút cỏ và trái cây không phải của quá khứ (không chết). Vì vậy, khiêm tốn và toại nguyện là những đối tượng duy nhất của sự thành tựu. 116- Nơi ẩn cư đơn độc, nơi không có Thảm thực vật và nước không bụi? Mặt trăng là ánh sáng công cộng. Việc sử dụng tài sản (cá nhân) là gì? 117- Sự sở hữu chắc chắn nhất là sự toại nguyện thật sự. Không khó để kiếm kế sinh nhai của bạn, dù nó có thể là gì. (Nó giống như) những nơi có cỏ, lá và nước. Không có nơi nào mà những thứ này không (được tìm thấy). 118- Con cọp là thủ lãnh của khu rừng và con voi là lãnh đạo. Lấy cỏ làm chỗ ngồi của bạn và quần áo của bạn bằng vỏ cây, Và có trái cây làm thức ăn. Xã hội xấu xa của những quan hệ nghèo nàn không phải là cuộc sống (thật). 119- Người đàn ông dù tốt hay xấu (phong cách), Điều chỉnh bản thân bằng cách nào đó phù hợp với những gì anh ấy có Và tiếp tục giữ cho cơ thể của mình (khỏi tạp chất), Sức hút của sự giàu có đối với anh ta là gì? 120- Với giá của những hành động tốt Con tàu của cơ thể (hiện tại) của bạn đã được mua. Miễn là nó không bị đắm, Hãy phấn đấu vượt qua đại dương khổ ải của con người. 121- Bao lâu mặt trăng của thời gian dễ chịu đang dần tròn, Và chừng nào Thần Chết, Sao Thổ tinh, không tìm thấy bạn, Cũng vậy sự trường thọ một cách thuần khiết Và hãy để các hành động của bạn là hành động đúng. 122- Khi mắt bạn trong tình trạng bất tỉnh Và bạn đã trút hơi thở cuối cùng qua những tiếng ho khan liên tục, Như một người bị dắt vào trong bóng tối đến một vách đá lớn, Khi đó, con và vợ có thể được trợ giúp gì? 123- Người khao khát được thương hại, người có đam mê bị kiểm soát, người vui mừng trong sự toại nguyện, Ai không đam mê, vui mừng với hạnh phúc thông thường, sống trong rừng, ăn trái cây rơi, Mặc quần áo vỏ cây trên cơ thể tiều tụy của người ấy, kêu lên 'kẻ chiến thắng, người chiến thắng' theo cách ngọt ngào nhất (với người ấy là ai) Tại Benares chiến thắng sức mạnh của cái chết, vẫn sẽ phải vứt bỏ cơ thể phàm tục này. Sự cứu rỗi không (được tìm thấy) khi tin vào những cuốn sách tôn giáo, chưa được giải thoát khỏi những đau khổ về thể xác. * * Câu thơ năm dòng này phức tạp một cách lạ thường và là câu thơ duy nhất trong sách có dòng mười chín âm tiết [. . .] 124- Nếu những suy nghĩ được kiểm soát bởi trí tuệ Khi đó, sự giải thoát đang ở rất gần. Để thoát khỏi sự ô nhiễm của những lỗi lầm đạo đức Cạo đầu có ích gì? 125- Đối với người không có chỗ dựa cho tâm trí của mình Công dụng của áo choàng bông là gì? Người có tâm trí thấm nhuần lòng từ bi đối với tất cả chúng sinh, Đó là (con đường của sự) cứu rỗi và sự khôn ngoan thánh thiện. Tro và tóc dài không cấu thành y áo tôn giáo. 126- Người bị khuất phục trong đỉnh cao của cuộc sống Tôi biết đối với một người thật sự bị khuất phục. Nếu tất cả các giác quan đã hoàn toàn kiệt lực (tức là theo tuổi tác) Làm sao anh ta có thể không bị khuất phục? 127- Đối với bạn bè và thân thích ở nơi bùng cháy Có một sự thay đổi khi khói đã tan. Như liên quan đến điều đó (luôn luôn) đồng hành với bạn, Nếu bạn tin rằng đó là tác phẩm của chính bạn, thì hãy thực hành những hành vi nhân đức. * D.S. lấy hai dòng đầu tiên để nói rằng những người bạn và những người thân yêu trở về nhà sau khi họ nhìn thấy bạn bị thiêu rụi trong cơn giận dữ. Bản dịch được đưa ra ở trên có vẻ gần với bản gốc hơn. 128- Của cải, có được nhờ khốn khó tột cùng Hoặc bằng những hành vi trái với tôn giáo, Hoặc bằng cách cúi mình trước kẻ thù của bạn, Sự giàu có như vậy không phải là sự giàu có thích đáng. * * Của cải hay tài sản nói chung. 129- Người thánh thiện, người rất kiên định trong khao khát được hành động cao cả Luôn đau khổ vì sợ bị xã hội chê bai. Nhưng kẻ vô liêm sỉ đã gieo rắc gốc rễ của hành vi đồi bại, Không phân biệt giữa điều đúng hay không đúng là hạnh phúc hơn về tổng thể. 130- Người không có ý thức phân biệt giữa điều đúng đắn và điều không đúng đắn, Người đã từ bỏ mọi chú ý và (tuân theo) lời thề,, Người chỉ ước được no với thức ăn ngon, Có gì khác biệt giữa một người giàu có thuộc loại này và những con thú? 131- Nguồn gốc tuyệt vời của các đức tính, cả hữu hình và vô hình, là tri thức. Do đó, nếu bạn đang phấn đấu để mua chúng. Hãy nắm giữ toàn bộ tuệ trí của nó. 132- Một anh hùng được sinh ra giữa một trăm, Một người đàn ông thông minh được tìm thấy trong số hàng nghìn, Nhưng anh hùng thông tuệ trong trăm ngàn Có thể được sinh ra trong một nghìn (hoặc hoàn toàn không). * * Hai dòng cuối tối nghĩa. [Một từ tiếng Tây Tạng nào đó trong đó] có thể được coi là 'một thiên tài' nhưng ở đây dường như có nghĩa là một người có cả lòng dũng cảm và sự học hỏi. 133- Bởi sự thông tuệ, tất cả các ngành khoa học sẽ được nghiên cứu ngay cả khi họ đã qua tuổi trung niên. Dù có thể không có kết quả trong kiếp sống này Nhưng nó sẽ trở nên dễ dàng hơn để họ có được như vậy trong một cuộc sống khác. 134- Ngay cả khi tóc bạc trắng và nhăn nheo Nhưng việc học hỏi từ những người khác nên được trân trọng. Bất cứ nơi nào người học hỏi nhiều có thể bỏ qua Anh ta sẽ không có được tích lũy (của học tập). 135- Một vị vua và một người đàn ông thành đạt— Hai thứ này không giống nhau. Một vị vua được tôn trọng trong đất nước của mình, Một người đàn ông thành đạt được đánh giá cao ở mọi nơi. 136- Mặc dù người đàn ông thành đạt có lỗi Các triết gia sẽ không đau buồn. Mặc dù mặt trăng có thể bị đốm (bị ố) Sự vững vàng  nhìn nó một cách thích thú. 137- Không có vật trang trí nào trên cơ thể như thành tích, * Không có đau khổ (về thể chất) nào như lo lắng về tinh thần, Không có biện pháp bảo vệ cơ thể nào giống như sự kiên nhẫn, Không có người thân (hoặc bạn bè) để làm từ thiện bình đẳng. * Thành tích: hoặc phẩm hạnh đạo đức, tài năng, v.v ... Các từ [trong văn bản Tây Tạng] có thể được diễn đạt theo nhiều cách khác nhau. 138 Mặc dù người thánh thiện có thể sống ở xa Nhưng các đức tính của ông đóng vai trò như một sứ giả. Thông qua việc ngửi mùi thơm của kitaka (hoa) Những con ong tự bị thu hút. 139- Nếu bạn đang kiên trì với đạo đức Thái độ kiêu căng của bạn có ích gì? Con bò không có sữa, Ngay cả khi một chiếc chuông được gắn vào nó, sẽ không được mua. 140- Sự tồn tại của chúng ta là ngắn ngủi nhưng khoa học thì có nhiều loại. Chúng ta có thể ước tính cuộc sống nhưng chúng ta không biết nó sẽ là bao lâu. Vì vậy, giống như con thiên nga tách sữa khỏi nước, Hãy cống hiến hết mình cho bất cứ điều gì bạn đảm nhận. 141- Dù nhiều ngôi sao lớn đang lấp lánh Và mặt trăng cũng tỏa sáng như một vật trang trí của trái đất, nhưng Bất cứ khi nào mặt trời lặn, nó sẽ trở thành đêm. Ngoại trừ mặt trời, không có nghĩa nào được gắn (với các thuật ngữ) 'đông' và 'tây'. 142- Trên bất cứ điều gì nó tỏa sáng Bóng tối được xua tan và ánh sáng sanh ra. Sự chiếu sáng của mặt trời là tối cao Có gì trong sự tỏa sáng của những (cơ thể) khác? 143- Người hoàn thành một cách triệt để một hành động duy nhất Vượt trội tất cả chúng sanh — điều gì cần cho nhiều (hành vi)? Khi mặt trăng tròn, chiếu sáng bề mặt trái đất— Vô số các vì sao không có năng lực này. 144- Sự trưởng thành của phẩm hạnh đạo đức phụ thuộc vào bản thân của mỗi người. (Việc có được) tài sản phụ thuộc vào công đức trước đó. Tại sao lại đổ lỗi cho ai đó về điều này? 145- Sự lớn mạnh phẩm chất đạo đức có được bằng cách nỗ lực, Và vì nỗ lực này nằm ở chính bạn, Nói rằng những người khác sở hữu phẩm hạnh đạo đức— Là người có thể chịu đựng để hướng đến cuộc sống như vậy? 146- Đối với những người hiểu ý nghĩa của kinh luận Thậm chí có nhiều người trong số những người bị què. Đó là một vấn đề vui mừng khi tìm thấy thanh kiếm sắc nhọn mà kẻ thù đã bị chinh phục. 147- Những người giàu có sẽ được tìm thấy ngay cả giữa những người man rợ Và có rất nhiều anh hùng trong số các con thú, Nhưng những người thánh thiện có thể giải thích những lẽ thật khác nhau là hiếm nhất. 148- Không có cây trầm hương trên tất cả các ngọn đồi, Cũng không ai lấy được ngọc từ tất cả các con voi. Người đã học có thể giải thích ý nghĩa của Lẽ Thật Không thể tìm thấy được ở khắp mọi nơi. 149- Chân thật là một đức tính tốt cho người tài Nhưng là một điều tai hại đối với những người không có năng lực Nước sông rất không lẫn tạp chất; Nhưng, khi đi vào đại dương, nó trở nên không thể uống được. 150- Niềm vui được nuôi dưỡng trong văn hóa: Những người vô văn hóa không tìm thấy niềm vui trong đó. Con ong bị hoa sen thu hút từ khu rừng. Những con ếch, mặc dù sống cùng nhau, nhưng không phải như vậy. 151- Sự nổi tiếng của kẻ thông minh Gia tăng trong chính  những người thông minh, Là thứ có giá trị giữa các chuyên gia Và những anh hùng trong trận chiến. 152- Thiên nga trông không hợp lý trong một quần thể diều hâu, Cũng không phải con ngựa trong số những con lừa, Cũng không phải sư tử trong những con cáo, Cũng không phải người thông minh giữa những kẻ ngu ngốc 153- Điều đó được đặt lên đầu họ (tức là được tôn trọng) bởi những người vĩ đại Có thể được coi là (đơn thuần như) một cơ sở bởi những điều thô tục. Như 'chorten' * mà vòm tròn được biết Được sử dụng như một chỗ ngồi của quạ. * Sankcrit 'chaitya', một bảo tháp 154- Mặc dù sở hữu nó bản thân họ không tuyên bố Trong khi những người khác có nó ở mức độ nhỏ, Những người thánh thiện thích thú với phẩm hạnh đạo đức như vậy. Ứng xử như vậy đáng chú ý biết bao! *Tức là. Những người thánh thiện sẵn sàng khen ngợi thành tích kém hơn của người khác mà không quảng cáo thành tích vượt trội của họ. 155- Các đức tính của người toàn trí Chỉ được lãnh hội bởi những người toàn trí. Trọng lượng chính xác của trái đất ‡ Chỉ được biết đến với Ta-ye.§ * 'thước đo độ đậm nhạt'. [B] Ananta, thần rắn hỗ trợ địa cầu [trong thần thoại Ấn Độ cổ đại]. 156- Nếu mọi người quảng cáo lẫn nhau về đức tính của nhau, Ngay cả người không sở hữu cũng sẽ có được chúng. Nhưng ai công bố các đức tính của chính mình, Ngay cả người ấy là Vua Trời Đế Thích, cũng sẽ không được tôn trọng. 157 Ở chốn quyền sở hữu học tập không được tôn trọng Tại sao người có học nên đi (đến chổ ấy)? Trong thành phố của những người Jaina khỏa thân † Người thợ giặt sẽ làm gì? * Hoặc những người khỏa thân, không mặc quần áo. 158- Chao ôi, thế giới ngu ngốc này Chưa đạt được sự độc lập cá nhân (tức là tự chủ), Mà làm theo (bắt chước) những việc làm của người khác Bị lạc trong tàu không bị cản trở. ‡ [Biến mất (như một cục đồng) trong một bình đồng (nóng chảy)] * Bản dịch của dòng này là do Geshe. Nó dường như có nghĩa là con người thế gian bị chìm đắm trong vòng quay của vật chất. 159- Trong số hai người, người pha trò và người thông minh, Đối với kẻ ngốc, người tạo ra tiếng cười là cao hơn. Người pha trò có được sự giàu có Nhưng người có học lại ra đi tay trắng. 160- Bằng nhiều bản ghi khác nhau về ý nghĩa sinh lợi Nhà hiền triết vượt qua thời gian của mình. Tình cảnh nghèo khổ (do đó) từ bỏ tôn giáo Có thể đạt được ngay cả khi đang ngủ. 161- Người ở trong một hội đồng gồm nhiều người Không cần nỗ lực để đạt được các đức tính của thánh, Lợi ích gì khi một người được sinh ra đã bị chính nỗi đau của mẹ mình xua đuổi? * * D.S. dịch hai dòng cuối: Anh ấy sợ hãi bỏ đi vì nhìn thấy mẹ ruột của mình đau đớn. Anh ta có ích lợi gì, ngay cả khi sinh ra là nam giới. 162- Con đường của người khôn ngoan là kiến thức, Cách của chim cu gáy là một nốt nhạc ngọt ngào, Con đường của người khổ hạnh là sự kiên nhẫn, Con đường của một người phụ nữ là nghịch cảnh. 163- Bản thân thiên văn học và các nguyên tắc học thuyết, Thần chú Đại bàng và sự trì tụng các thần chú, (Trong số này) ý nghĩa thiết yếu cần được nắm bắt. Không phân tích âm thanh (của các từ). 164- Kiến thức có trong sách Và của cải được mua từ những người khác, Khi thời gian cần chúng đến, Không phải là kiến thức cũng không phải của cải. 165- Thành tích của bậc thầy nghệ thuật Có phải là những thành tựu để kiếm sống, Nhưng nghiên cứu về sự chấm dứt hiện thân trần thế Tại sao đó không phải là thành tựu? 166 Không có người nào mà không (do) quan sát Nên đưa ra lời khuyên đúng đắn *. Hãy xem, làm thế nào để chỉ dành một chỗ cho một con khỉ Người ấy bị coi là vô gia cư. *DS. thích 'sự thật đã chọn.' [B] Một tham chiếu chưa được truy tìm. 167- Một số cống hiến hết mình cho bài phát biểu (thuyết giảng), Một số có được đối tượng của họ mà không cần nói. Hoa sậy không có quả, Quả óc chó có cả hoa và quả. 168- Quả của cây kataka Làm sạch tất cả nước, Nhưng, nếu tên của nó chỉ được đề cập, Điều này không làm cho bùn trong nước lắng xuống. 169- Mặc dù một người có thể được học trong các tác phẩm viết, Tuy nhiên, nếu người ấy không áp dụng (những gì người ấy biết) (Người ấy giống như) một người mù dù cầm đèn trong tay cũng không thể nhìn thấy đường. 170- Giống như mặt trăng sáng lên và tàn lụi, Khi trông cậy vào sự thánh thiện hay quỷ quyệt Một chút đức hạnh có thể được tăng lên Hoặc những thành tựu to lớn có thể bị giảm sút. 171- Thật dễ dàng hơn để có một người khôn ngoan hơn cho kẻ thù của người ấy Hơn để làm bạn với những kẻ ngu ngốc (không có kiến thức). (Như trong những câu chuyện về) sự bảo vệ của Bà-la-môn bởi một tên trộm Và của con khỉ đã bóp mắt nhà vua. * * Các tài liệu tham khảo chưa truy tìm được. 172- Thông minh, kỷ luật, Những người toại nguyện và những người nói sự thật, Thà chết như vậy còn hơn (Sống trong) vương quốc của ác quỷ. * * Hoặc : hơn là để chia sẻ một vương quốc với kẻ ác. 173- (Về vấn đề) nọc độc của một con rắn và nọc độc của một người xấu ác, Kẻ xấu ác độc hơn nọc rắn, Đối với nọc độc của rắn có thể là chửa khỏi bằng thuốc và bùa chú Nhưng điều gì có thể xoa dịu nọc độc của một kẻ xấu ác? 174- Dù kẻ xấu có thể được lợi bằng trăm sự thông lợi. Tuy thế, ngay cả khi vui vẻ, họ vẫn sử dụng ngôn ngữ thô tục. Người nào có trí tuệ tốt là người vững vàng. Mặc dù nghèo như một tín đồ thuần thành, vẫn sẽ không từ bỏ đức hạnh. 175- Kẻ ác tự nhiên Giống như những cái cân ... Một điều nhỏ đưa người ấy lên Và một điều nhỏ khiến người ấy thất vọng. 176- Mặc dù được bôi bằng trầm hương, xạ hương và long não Mùi nồng tự nhiên của tỏi không bị mất đi. Mặc dù nhiều văn bản có thể được nghiên cứu tốt Người ta không xua đuổi được cái ác tự nhiên trong tính cách của người ta. 177- Không có bông hoa sen nào trên khuôn mặt của con trai một thánh nhân, Trên đầu con trai của gái điếm cũng không mọc sừng. Nhưng cho đến khi đã có sự đồi bại trong hành động Thì lúc ấy, đó là đặc điểm thiết yếu của kẻ đáng khinh. 178- Từ ngữ được thốt ra là một điều Và khác với suy nghĩ trong đầu. Than ôi, vậy thì, cho những kẻ đầu óc quanh co! Ai có thể thay đổi tính cách tự nhiên này? 179- Người cố gắng giữ lại những tật xấu của mình Và không bao giờ vứt bỏ những phẩm hạnh đạo đức. Trong việc giữ lại tật xấu và loại bỏ đức hạnh Người xấu ác giống như một cái lưới lọc. 180- Người đã bị từ chối bởi một kẻ ác Mất lòng tin ngay cả vào thánh hiền. Khi miệng trẻ bị phỏng do sữa (nóng) Nó sẽ chỉ uống sữa đông sau khi thổi vào chúng. 181- Ngắm nhìn phản chiếu của các vì sao trên mặt hồ vào ban đêm, Chòm sao thiên nga thất vọng khi lấy chúng để làm búp sen, Vì vậy, ngay cả khi người ta nhìn thấy hoa sen thật thì ngày đó anh ta sẽ không ăn nó. Một khi bị người nói dối bác bẻ, người ta sẽ nghi ngờ ngay cả sự thật. 182- Sự thèm ăn của phụ nữ gấp đôi (của đàn ông), Sự lừa dối của cô ấy gấp 4 lần (nhiều hơn thế), Cô ấy xấu hổ sáu lần, Và niềm đam mê của cô ấy gấp tám lần — như vậy người ta đã nói như vậy. 183- Không phải bởi những món quà cũng như sự quan tâm, Không phải bởi sự thờ phượng cũng như sự tôn kính, Không phải bởi sự liên kết (không đổi) cũng không phải bởi sự khéo léo, - Bởi không ai trong số này là một người phụ nữ phải chống lại (? Kiểm soát). 184 Khi anh ta được mang đi bởi Vua của các loài chim Thần Xà Bạch Liên nói: "Người nói những bí mật cho phụ nữ "Cuộc sống của người ấy đã mất ở đó và sau đó." * Tài liệu tham khảo chưa truy tìm được. 185 (Bởi họ) đối tượng và tôn giáo của một người bị phá hủy hoàn toàn, Họ tạo ra một trở ngại trong việc đạt được sự cứu cánh, Họ trở thành nguyên nhân của mọi trò nghịch ngợm. Do đó, tránh những người phụ nữ của những đàn ông khác. 186- Nếu ngay cả một câu thơ được viết ra (sự thật) Được một Lạt ma trao cho học trò của mình, Món quà được trao sẽ là tối cao. † Một điều như vậy không có trên trái đất. * Văn bản của dòng này có vẻ rất bị hỏng. D. S. [đã đề xuất] phiên bản sửa đổi, dựa trên bản dịch được đưa ra. 187- Mọi thú vui trần tục nên bị từ bỏ, Nhưng, nếu bạn không thể từ bỏ chúng, Thế thì bám vào điều thánh thiện. Đó là cách chữa trị cho nó. 188- Tất cả mong muốn nên được từ bỏ, Nhưng, nếu bạn không thể từ bỏ chúng, Hãy để mong muốn của bạn được cứu vớt. Đó là cách chữa trị cho nó. 189- |Người thân vô ích giống như một người xa lạ, Nhưng người giúp đỡ, dù là người ngoài, cũng là người thân. Giống như cơ thể và các bệnh của nó đang ở với chúng ta Và liều thuốc hữu ích của sự cô độc. * *Tức là. các bệnh của cơ thể giống như một người thân vô ích và cô độc giống như một người ngoài hữu ích. 190- Nếu bạn nắm giữ, với sự khéo léo, Một chậu đầy nửa nước Trên đầu của bạn; cũng vậy nếu được lưu tâm Kẻ ác trở nên khích động (tức giận). * Câu này khá là tỉnh lược- có thể suy ra rằng sự khích động của tên ác nhân được so sánh với nước bắn tung tóe. 191- Bất cứ điều gì có thể thích hợp đối với tâm trí của bạn, Dù xa tuy thế lại gần. Điều gì đó không được ghi nhớ một cách chắc chắn, Mặc dù bên cạnh bạn tuy thế lại xa vời. 192- Mặc dù chúng ta có thể sống trong xã hội không tín ngưỡng Nhưng không có sự thân thiết nào giống như nước và hoa sen. Các vị thánh thiện có thể sống xa nhau, Tuy nhiên, họ vui mừng như mặt trăng và bông súng. * * Hai người này ngưỡng mộ nhau nhưng ở khoảng cách xa. 193- Nếu bạn từng khao khát tình bạn Thế thì, không làm ba điều sau: Đặt cược, giao dịch tiền, Và nói chuyện riêng với phụ nữ. 194- Khi sữa được lấy từ một cái sừng, Khi hoa sậy rơi mật, Thế thì, khi một người phụ nữ là chân chính, Hoa sen sẽ mọc ở nơi đất khô cằn. 195- Một người có rất ít phước báu đạo đức, Ngay cả khi có được sự dồi dào, nhưng không biết cách tận hưởng nó, Giống như một con chó trên hồ tuyết (sông băng) Mà khi khát thì dùng lưỡi liếm. * Con chó không có khả năng làm tan băng. 196- Những người làm việc trên thế giới này Sẽ không thực hiện đúng các khoản dự phòng cho hành trình mà không được thanh toán; Nhưng những người ăn xin và người nghèo, không có dấu hiệu của nó. Có lợi nhuận gấp trăm lần trong tương lai. * * Dường như có một 'ya-ta' thừa ở cuối dòng này. 197- Khi chúng ta phải đi, bỏ lại của cải, Do đó nam giới hãy bố thí. Như, ngay cả khi bạn chết, tài sản của bạn vẫn không bị mất, Hãy nhận ra rằng bố thí giống như (hành động) của một người keo kiệt (? Nhà kinh tế học). 198- Do dự để làm nghèo bản thân bằng cách làm từ thiện, Người keo kiệt không bố thí. Nhưng điều này (sự giàu có) mới là mối nguy hiểm thật sự Người có học phân phối của cải của mình. 199- Từ thức ăn của bạn, tại sao không chia một nửa cho người ăn xin? Mong muốn và phần thưởng mà tổ chức từ thiện mang lại Sẽ thu được vào một lúc nào đó. * Sự điều chỉnh trong tương lai [được] Ge-she mô tả là hình thức từ thiện mang lại phần thưởng hiện vật cho chính nó. 200- Mặc dù bạn có thể không nhận được kết quả nào từ hành động của mình, nhưng đừng buồn, Vì bạn vẫn có thể bố thí từ những gì bạn có. Lá, bông, trái, nước và thuốc, Tất cả những điều này cuối cùng có thể trở nên không thể bắt chước được bằng sức mạnh của sự cống hiến tinh thần. * * Tinh thần cống hiến phần thưởng của một hành động tốt cho một số đối tượng xác định, chẳng hạn như sự cứu giúp của cha mẹ. [Người ta tin rằng] không phải giá trị vật chất của vật bố thí mà là tinh thần mà chúng được cho mới là điều quan trọng. . . 201- (Liên quan đến của cải) không có lòng từ thiện và sự hưởng thụ (không cho đi cũng không được hưởng), Là chủ sở hữu của cải như vậy là sai lầm. † Vì mặc dù nó là tài sản của riêng bạn Tại sao bạn không phải là chủ sở hữu (tại sao bạn không sử dụng nó?)? 202- Hơn nữa, đây là nơi (trái đất thắp sáng) để hành động, Bên ngoài là nơi cho kết quả. Bất cứ điều gì có thể được thực hiện ở đây, Điều đó chắc chắn sẽ được thưởng thức ở đó (tức là trái cây). 203- Sự giàu có, thứ hạng, sắc đẹp và sức khỏe của những người khác, Tại sao lại đau buồn khi nhìn thấy những điều này ở đây (bên dưới)? Nếu bạn mong muốn những điều này, không phải là nhận được thành quả của công việc từ hạt giống của hành động đức hạnh chứ? 204- Nếu bạn có tài sản và không phân phối chúng, Giữ chúng bên bạn có ích gì? Trái kimpaka Có thể phát triển, nhưng nó có ích gì khi đói? * * Kimpaka được miêu tả là một loại trái cây đẹp nhưng có vị đắng, 205- Ai bố thí vốn không làm hại người khác— Những thú vui khác nhau (kết quả) của người ấy sẽ không bị nước cuốn trôi Không bị lửa thiêu đốt cũng không bị kẻ cắp lấy trộm. Những của cải như vậy sẽ không bao giờ bị tiêu hủy hoàn toàn. 206- Người không thử phương pháp chữa trị căn bệnh Địa ngục (tức là đi xuống Địa ngục), † Khi người ấy đến nơi đó mà không có thuốc Người ấy sẽ làm gì - người ấy và căn bệnh của người ấy? 207- Những người Thánh Thiện bị bắt giữ bởi con rắn của lời nói đến từ hố bẫy của những người hoang dã. Như một phương tiện để tiêu trừ chất độc này Hãy uống thuốc của trí tuệ và sự kiên nhẫn. 208- Mặc dù bạn có thể giết cả cuộc đời của mình * Nhưng bạn sẽ không làm hết (số lượng) kẻ thù của bạn. Nhưng nếu cơn giận của bạn bị tiêu diệt, Đó là giết kẻ thù thực sự. 209- Những kẻ hùng mạnh không thể sửa đổi được, Do đó, tại sao phải rèn luyện tính kiên nhẫn (với họ). Với những người có kỷ luật và ứng xử ôn hòa Sự kiên nhẫn cần thiết là gì? 210- Nếu bạn chỉ đang tức giận vì chấn thương, Vậy thì tại sao không giận dữ với sự tức giận rõ ràng là phá hủy mục tiêu tôn giáo và sự cứu rỗi? 211- Người đã nhìn thấy sự xuất sắc của người khác, Bị phiền não bởi sự xáo trộn trong tâm trí của chính mình, Sẽ không đạt được dù chỉ một chút của Sự thật. Chúng sanh như vậy tự mình hủy hoại công đức của mình. 212- Hãy để tất cả nghe câu châm ngôn đạo đức này, Và sau khi nghe nó, hãy giữ nó tốt: Bất cứ điều gì không hài lòng với bản thân Đừng làm điều đó với người khác. 213- Liên quan đến sự ra đi của cuộc sống phàm trần này, Ai lại không khéo biết và nói về nó? Nhưng khi đến việc thực hành (những gì họ giảng) (Những người biết) sẽ được coi là thông tuệ trong số các nhà hiền triết. 214- Tài sản không ổn định, và tuổi trẻ sẽ tàn lụi trong chốc lát. Cuộc sống giống như đã nằm trong nanh vuốt của Thần Chết. Tuy nhiên, (nhân loại) lại trì hoãn việc được giải thoát khỏi thế giới này. Than ôi, hạnh kiểm của con người là rất đáng ngạc nhiên! 215- Người có trí tuệ tốt nhưng lười biếng, Một chúng sanh như vậy sẽ không trở nên cao siêu. Người ấy giống như một nhà văn trẻ Người thực hiện các tính toán của mình trong bụi trần. * * Mơ hồ. Tôi hiểu một ý nghĩa thứ yếu được đưa ra trong Dictionnaire Thibetain-Latin-Francais xuất bản tại Hongkong năm 1899. 216- Nếu tất cả những con người này Có thể nhìn thấy Thần Chết trên đầu (của chính họ), * Thì ngay cả trong thực phẩm sẽ không có hương vị. Cần gì phải đề cập đến những thứ khác? *Tức là. có thể báo trước thời điểm chết của chính họ. 217- Thần Chết không chờ đợi để hỏi liệu Công trình (tổng hợp) của bạn đã hoàn thành hay chưa. Do đó, hãy làm công việc ngày mai vào hôm nay, Và công việc buổi tối vào buổi sáng. 218- Vì vậy, miễn là bạn khỏe mạnh và sản xuất một mùa Mà không bị hủy hoại bởi trận mưa lớn của dịch bệnh, Và miễn là trí tuệ của bạn còn trong công việc của bạn, Tất cả đây là thời gian để chú ý đến các học thuyết tôn giáo. 219- Vòng hoa cho lừa và gia súc là gì? Thức ăn ngon ngọt cho thú bốn chân † và lợn là gì? Ánh sáng cho người mù hay bài hát cho người điếc? Giáo lý tôn giáo có ích lợi gì đối với kẻ ngu? * Động vật đi trong tư thế khom lưng. 220- Miễn là một người không tham vọng Trong thời gian dài, thành tích của một người sẽ rất tuyệt vời. Nếu tham vọng lớn được tiêu khiển trong tâm trí Làm thế nào có thể kiểm soát được các thành tựu đạo đức? 221- Miễn là một người đàn ông không cầu xin, ngay cả khi thời gian đến, Từ bao lâu nay, người ấy (theo lối sống) là một nhà khổ hạnh vinh quang. Dũng cảm, thông minh, có thứ hạng cao và Nam tính là những thuật ngữ được sử dụng (của một người đàn ông cho đến khi người ấy cầu xin). 222- Người phát minh ra bất cứ thứ gì đầu tiên, Người ấy thật tuyệt vời (đáng ngưỡng mộ) làm sao! Máy xay nước đã được sản xuất, Có thể được quản lý ngay cả bởi một cô gái. 223- Con trai của một nhà hiền triết có thể sớm chết, Và con trai của một vị vua phù hợp sống trong một thời gian dài. Đối với con trai của người thợ săn*, sự sống và cái chết đều không hợp nhau, và đối với con trai của vị thánh cũng thuận tiện như nhau. * Nó cũng có thể được đọc là "con trai của kẻ quyến rũ". 224- Sau đó, hãy để điều đó tồn tại ngay từ đầu Với mục đích tăng cường hiểu biết của con người, Hãy để những tác phẩm kinh điển tao nhã được giải thích bởi người đàn ông hiểu các học thuyết. 225- Những từ ngữ mang tính chất của những câu nói tao nhã Nên được thu thập càng nhiều khi thuận tiện. Đối với món quà tạm thời nhưng tối cao của lời nói Bất kỳ giá nào cũng sẽ được trả. 226- Sinh viên khoa học, vị anh hùng, Và mọi phụ nữ xinh đẹp, Bất cứ nơi nào họ đi Có được danh tiếng lớn, ở đó và sau đó. 227- Một nhà khoa học và một vị vua Không được so sánh theo bất kỳ cách nào. Nhà vua được tôn trọng trong chính đất nước của mình. Người đàn ông khôn ngoan được quý trọng ở bất cứ nơi nào anh ta đi qua. 228- Anh ấy đẹp trai, trẻ trung, thành đạt, Và sinh ra từ giai cấp cao, nhưng Như hoa của cây cánh kiến tím, Trông không đẹp khi tách khỏi đẳng cấp của mình. 229- Người có cơ thể nhưng không có học, Mặc dù được sinh ra tốt đẹp, nhưng hắn có ích lợi gì? Trong thế giới tôn kính (đến) từ sự học hỏi. Từ sự thiếu học hỏi dẫn đến sự hủy hoại. 230- Nếu bạn muốn dễ dàng, hãy từ bỏ việc học. Nếu bạn ham học hỏi, hãy từ bỏ sự thoải mái. Làm thế nào một người có thể dễ dàng tiếp thu kiến thức, Và làm thế nào để sinh viên nghiêm túc có thể dễ dàng hưởng thụ? 231- Người ấy không phải là bạn của tri thức Sẽ luôn luôn đau khổ Người ấy là một người bạn của tri thức Sẽ luôn luôn có được hạnh phúc. 232- Nước nào xa lạ với một nhà hiền triết? Ai thù địch với một người nói dễ chịu? Trách nhiệm nào nặng nề với một người đàn ông đang ở trong nhà của mình? Khoảng cách đến nghị lực là dài bao nhiêu? 233- Vì người cho đi có bạn bè, Đỉnh của ngọn núi vua không quá cao, Độ sâu của trái đất không quá sâu, Và ngay cả khi bị biển khơi phân ly thì nó cũng không nằm ngoài (tầm với của anh ta). 234- Người đàn ông thượng đẳng đã (chỉ) học được từ sách, Và đã không nghiên cứu (mọi thứ) từ nhiều quan điểm, Có vẻ như một cô gái mang thai có đạo đức lỏng lẻo. * Người ấy trông không tốt trong một tập hợp. 235- Kẻ khinh miệt vị thầy tâm linh (Lạt ma), người đã cho ông ta dù chỉ một lời dạy, Sẽ vượt qua một trăm kiếp chó Và sự tái sinh của giai cấp thấp. 236- Đến cho bất kỳ ai một lời dạy nào Được một đạo sư trao cho một học trò, Bất cứ thứ gì ngài có thể truyền trao, thì của cải tồn tại trên bề mặt trái đất không đủ để đền đáp điều này. * * Hai dòng cuối tối nghĩa và văn bản có thể bị hỏng. 237- Người nâng đở một người, người truyền đạt cách sống (học thức), Người truyền đạt khoa học, Người cho một người ăn và sự không sợ hãi, Năm người này được tuyên bố là giống như những  người cha. 238- Vợ của một vị vua hoặc của một bộ trưởng, Tương tự như vậy, vợ của một người bạn, Vợ của anh em và mẹ của chính một người, Năm người này được tuyên bố là giống như những người mẹ. 239- Lời khuyên (được trao cho) những kẻ ngu ngốc Kích thích nhưng không làm họ nguôi ngoai. Người vắt sữa cho rắn Chỉ làm tăng nọc độc của nó. 240- Kẻ ngốc, kẻ thật sự là một kẻ vũ phu hai chân, Cần đặc biệt tránh, Vì, giống như cái gai không nhìn thấy, Lời nói của anh ta tổn thương đến đau lòng. 241- Nếu một kẻ ngốc nhìn thấy một kẻ ngốc Người ấy cảm thấy sảng khoái vì điều này hơn là bởi gỗ đàn hương. Nếu anh ta nhìn thấy một người đàn ông được yêu mến Anh ta coi người ấy như một kẻ ngang ngược. 242- (Liên quan đến) làm lợi cho cái ác, Bất cứ điều gì bạn có thể làm, họ không biết ơn; Nhưng nếu bạn chỉ làm một việc nhỏ cho một người thánh thiện, Vì điều này, người ấy sẽ là bậc hướng đạo của bạn suốt đời. 243- Tất cả những việc làm của những kẻ ngu ngốc giống như những gợn sóng trên mặt nước nhanh chóng biến mất. (Những việc làm của) một người thánh thiện giống như một hình khắc trên đá. Chúng có thể nhỏ nhưng chúng tồn tại vĩnh viễn. 244- Mặc dù kẻ ác có thể nói một cách ngọt ngào, Tuy nhiên, người ấy không đáng tin cậy. Con công có một nốt nhạc ngọt ngào, Nhưng đối với thực phẩm, nó ăn chất độc cực mạnh. 245- Than ôi, con người độc ác và Đờm (chất nhầy) thật sự giống nhau. Bằng sự dịu dàng, họ rất hào hứng Và nhờ sự dữ dội (sự nghiêm khắc) họ được xoa dịu. 246- Một kẻ ác, vàng, một cái trống, Một con ngựa hoang, phụ nữ và vải Được kiểm soát bằng cách trừng phạt. Đây không phải là những chiếc bình cho những hành động tao nhã. 247 Liên kết với người xấu xa là không hợp lý ,. Cho dù đấy là người dễ chịu hay đáng ghét. Đối với một con chó – thật không hợp lý trong việc bạn chơi có vui không Với nó hoặc để nó liếm bạn. 248- Sự hoang dã còn tệ hơn một con rắn. Nọc độc của một con rắn có thể được chửa trị bởi thuốc và bùa chú, Sự hoang dã không được làm thoả mãn bởi bất cứ điều gì. 249- Tội lỗi của kẻ ngỗ ngược (vô kỷ luật) Để lại dấu ấn của họ về khí chất. Bất cứ ai  hoà lẫn với kẻ ngỗ ngược Thậm chí còn trở nên ngỗ ngược hơn họ. 250- Ngay cả khi không nhận thấy hành vi của cha mình Đứa con trai bắt chước người ấy. Từ cây kitaka Người ta không lấy được trái kurura. * * Kitaka là một cây thần và kurura là một loại trái cây chua. 251- Nếu cha, mẹ, anh em trai của tôi Và vợ bắt chước tôi Tôi phạm bất cứ tội gì, Như thể họ đã phạm phải. 252- Trái đất, đại dương hùng vĩ này Và những ngọn núi không phải là gánh nặng, Nhưng kẻ vô ơn Quả thật là một gánh nặng. 253- Người ở trong xã hội của những người có hành vi đạo đức tốt Vui mừng để mang lại lợi ích cho tất cả các linh thức xấu xa (siêu nhiên). Mặc dù Diêm vương (Yama) là kẻ hủy diệt, Tuy nhiên, các nhà thông thái khen ngợi ông ta rất nhiều. 254- Trong xã hội của những người thông minh, những người có kỷ luật, Những người toại nguyện và trung thực, Bỏ tù là một trạng thái cấp trên. Chủ quyền của kẻ phóng túng không phải như vậy. 255- Sự thân mật trong xã hội của những người thánh thiện, Đối thoại trong xã hội của những người học vấn, Và tình bạn không ích kỷ, * Những điều này sẽ không gây ra sự hối tiếc. 256- Mặc dù trong một thời gian rất dài Bạn có thể không nhận thức được sự khốn khổ (do tội lỗi gây ra) trong thế giới này và thế giới khác, Tuy nhiên, hãy mang tâm trí của bạn hòa hợp với tôn giáo. 257- Mặc dù một thứ có thể giúp bạn tận hưởng tinh thần, Tuy nhiên, nếu kết quả đầy đủ bị tổn thương, làm sao nó có thể đúng được? Nếu bất cứ điều gì làm ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn Ăn một món ngọt thế này thì làm sao đúng được? 258- Điều đó gây đau đớn nhưng có lợi Được người khôn ngoan say mê như thuốc thang. Kết quả, đạt được sau đó, Tự nó trở nên không thể so sánh được. 259- Nếu một vị vua uyên bác tóm tắt ý nghĩa (của sách này) Ở phần đầu, phần giữa và phần cuối, Nó sẽ được tìm thấy là không khác (hơn đã nêu). 260- Khi đại dương sẽ không còn nữa Họ nói rằng có thể bị băng qua giữa biển. Cho dù những người thánh thiện có tồn tại hay không Thì chúng ta cũng hông nên vi phạm các quy tắc đạo đức. ***