HIỀN NHÂN THÍCH CA VÀ CON TRAI CỦA “RA”

 

Nguyên tác: The Shakya Sage and the Son of Ra
Tác giả: Raymon Lam
Việt dịch: Quảng Cơ
Biên tập: Tuệ Uyển
***


Tuần này, tôi bắt đầu chuyến du ngoạn trên sông Nile đến các địa điểm linh thiêng tráng lệ của Ai Cập, như ngôi đền Hathor tuyệt đẹp ở Dendara và đền thờ Amun-Ra ở Karnak. Tôi cũng đã đến thăm Thung lũng các vị vua và những tàn tích nổi tiếng của đền Luxor. Phía sau ngôi đền ở Luxor là một nhà nguyện, trên đó các bức tường được khắc hình ảnh theo phong cách Ai Cập không ai khác chính là Alexander Đại đế (356 TCN–323 TCN). Ở đây, ông được thể hiện đang nhận phước lành để cai trị Ai Cập từ Amun-Ra, và hộp sọ tượng hình của ông cũng được trưng bày. Người Macedonia này, người đã định hình lại bối cảnh chính trị và văn hóa của Âu Á, nổi tiếng là đã tiếp thu quan niệm về vương quyền của Ai Cập: rằng bằng cách nào đó, ông ít nhất cũng là một bán thần. Thú vị hơn, sự hiện diện của ông ở đây có thể có mối tương quan trực tiếp với sự hiện diện của một bức tượng Phật được tìm thấy ở Berenike vào năm ngoái.

Chúng ta biết rằng vào năm 332 TCN, Alexander đã xâm lược Ai Cập như một phần trong chiến dịch chống lại Ba Tư thuộc triều đại Achaemenid. Điều khiến ông vui mừng và nhẹ nhõm là người Ai Cập đã chán ngấy chính quyền Ba Tư và chào đón vị vua chiến binh trẻ tuổi như người giải phóng họ. Alexander không chỉ chiếm được đế chế mà không cần chiến đấu, mà còn có cơ hội tự xưng là một vị thần được chọn để trở thành thần thánh hoặc ít nhất là một vị vua được thần thánh chấp thuận. Giống như các pharaoh thời xưa, ông được phong danh hiệu "Con trai của Ra".

Đền Luxor: Alexander Đại đế (trái), đội vương miện của Thượng và Hạ Ai Cập, đang dâng lễ vật cho Amun-Ra.

Vị pharaoh mới thành lập Alexandria một năm sau đó, vào năm 331 TCN. Các nhà nghiên cứu tin rằng bức tượng Phật, tinh xảo và trang nghiêm trong bộ y phục Gandharan với vầng hào quang hoa văn, có thể đã được tạo ra tại thành phố học thuật quốc tế này, nơi mà người Ai Cập, Hy Lạp và La Mã có thể đã gặp gỡ Phật tử vài thế kỷ sau đó. Chúng ta cũng biết rằng từ năm 327 TCN đến năm 325 TCN, Alexander đã phát động một loạt các cuộc xâm lược vào Ấn Độ. Sự định cư sau đó của người Hy Lạp đã dẫn đến sự pha trộn giữa văn hóa Hy Lạp và văn hóa Ấn Độ trên khắp Trung Á và miền bắc Ấn Độ. Sự trỗi dậy của các vương quốc Ấn-Hy Lạp đã dẫn đến sự xuất hiện của một trong hai trường phái nghệ thuật Phật giáo nhân hóa sớm nhất (xuất phát từ cựu vương quốc Gandhara).

Khi Alexander đột ngột qua đời tại Babylon vào năm 323 trước Công nguyên, hai diadochi (tướng kế vị) của ông, Ptolemy và Seleucid, đã nắm quyền kiểm soát triều đại đối với các khu vực của Ai Cập và Trung Á. Tại khu vực tiểu lục địa Ấn Độ, nơi các vị vua và lãnh chúa tiếp tục tìm kiếm quyền lực vô tận, người Macedonia bất bại đã để lại ký ức về một nhà chinh phục vĩ đại để được noi theo và vượt qua ngay sau đó là Chandragupta Maurya (350–295 trước Công nguyên), người đã chiến đấu với người Ấn-Hy Lạp và ký một hiệp ước hòa bình với họ. Cháu trai của Chandragupta, Ashoka Đại đế, sẽ cung cấp bằng chứng chữ khắc đầu tiên về đức tin Phật giáo thông qua các sắc lệnh trên trụ cột của ông, từ giai đoạn 268 đến 232 trước Công nguyên. Nhờ Ashoka, chúng ta có niên đại "dài" (Sri Lanka) và "ngắn" (Trung Quốc và Tây Tạng) về cuộc đời của Đức Phật, tất cả đều phụ thuộc vào ngày lên ngôi của quốc vương Ấn Độ.

Như lịch sử đã ghi lại, Ai Cập và Ấn Độ đã có nhiều cây cầu Hy Lạp. Cây cầu đầu tiên là Alexander. Cây cầu thứ hai là Pyrrho, một triết gia đã cùng Alexander du hành đến Ấn Độ và sau đó sáng lập một trường phái tư tưởng rất giống với Phật giáo. Cây cầu thứ ba là một vị vua Ấn-Hy Lạp tên là Menander, người mà sự bảo trợ của Phật giáo và các sáng kiến ​​triết học đã giúp ông có được một vị trí trong chính kinh điển Phật giáo.

Cùng nhau, những cây cầu này đã hiện thân cho một kỷ nguyên chuyển đổi cho Âu Á, Phật giáo và nền văn minh. Theo sắc lệnh lịch sử, tôn giáo của một hoàng tử dòng Thích Ca trở thành hiền nhân sẽ định hình và được định hình bởi di sản của một nhà chinh phục thế giới người Macedonia, và sau đó là chính vị charkravartin (chuyển luân thánh vương) đầu tiên, Ashoka.

https://teahouse.buddhistdoor.net/the-shakya-sage-and-the-son-of-ra/