Thứ Tư, 20 tháng 8, 2025

CHƯƠNG BA MƯƠI: Một Nguyện Ước cho Sự Hòa Hợp (giữa những tôn giáo)




Nguyên tác: A Wish for Harmony (Among Religion)
Biên tập: Rajiv Mehrotra
Việt dịch: Quảng Cơ
Hiệu đính: Tuệ Uyển
***


Các truyền thống tôn giáo vẫn luôn quan trọng như xưa. Tuy nhiên, cũng như trong quá khứ, xung đột và khủng hoảng lại nảy sinh dưới danh nghĩa của các truyền thống tôn giáo khác nhau. Điều này thật sự rất đáng tiếc. Chúng ta phải nỗ lực hết sức để vượt qua tình trạng này. Theo kinh nghiệm của bản thân, tôi nhận thấy phương pháp hiệu quả nhất để vượt qua những xung đột này là sự tiếp xúc gần gũi và trao đổi giữa những người có tín ngưỡng khác nhau, không chỉ trên phương diện trí tuệ mà còn ở những trải nghiệm tâm linh sâu sắc hơn. Đây là một phương pháp mạnh mẽ để phát triển sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau. Thông qua sự trao đổi này, một nền tảng vững chắc cho sự hòa hợp đích thực có thể được thiết lập!

Vì tôi tin rằng sự hòa hợp giữa các truyền thống tôn giáo khác nhau là vô cùng quan trọng và cần thiết, tôi muốn đề xuất một vài ý tưởng về cách thức thúc đẩy sự hòa hợp này. Trước hết, tôi đề nghị chúng ta nên khuyến khích các cuộc gặp gỡ giữa các học giả từ các nền tảng tôn giáo khác nhau để thảo luận về những điểm khác biệt và tương đồng trong truyền thống của họ, nhằm thúc đẩy sự đồng cảm và nâng cao hiểu biết của chúng ta về nhau. Một số bạn có thể đã nghe tôi kể rằng trong một lần đến thăm tu viện lớn ở Montserrat, Tây Ban Nha, tôi đã gặp một tu sĩ dòng Biển Đức ở đó. Ông ấy đến chỉ để gặp tôi, và tiếng Anh của ông ấy kém hơn tôi rất nhiều, nên tôi cảm thấy can đảm hơn khi nói chuyện với ông ấy. Sau bữa trưa, chúng tôi dành thời gian riêng tư, mặt đối mặt, và tôi được biết vị tu sĩ này đã sống vài năm trên những ngọn núi ngay phía sau tu viện. Tôi hỏi ông ấy loại quán chiếu nào ông đã thực hành trong những năm tháng cô độc, câu trả lời thật đơn giản: "thương, thương, thương “. Thật kỳ diệu, đôi khi ông cũng ngủ. Nhưng trong suốt những năm tháng đó, ông đã thiền tập về tình thương. Và ông không chỉ thiền tập về từ ngữ. Qua đôi mắt ông, tôi thấy bằng chứng về tâm linh sâu sắc và tình yêu thương-mà tôi có trong những lần gặp gỡ Thomas Merton.

Đây là hai lần gặp gỡ đã giúp tôi phát triển một mối quan tâm chân thành đối với truyền thống Kitô giáo và khả năng tạo ra những con người tốt lành của nó. Tôi tin rằng mục đích của tất cả các truyền thống tôn giáo lớn không chỉ tạo ra những ngôi đền to lớn bên ngoài mà là tạo nên những ngôi đền của thánh thiện và từ bi ở bên trong, trong trái tim chúng ta. Mọi tôn giáo lớn đều có tiềm năng tạo ra điều này. Chúng ta càng nhận thức sâu sắc về giá trị và hiệu quả của các truyền thống tôn giáo khác, thì sự tôn trọng và kính trọng của chúng ta đối với các tôn giáo khác sẽ càng sâu sắc. Đây là cách thích hợp để chúng ta thúc đẩy lòng từ bi chân thành và tinh thần hòa hợp giữa các tôn giáo trên thế giới.

Ngoài những cuộc gặp gỡ giữa các học giả và các nhà thuyết giảng giàu kinh nghiệm, điều quan trọng nữa, đặc biệt là trong mắt công chúng, là các nhà lãnh đạo của các truyền thống tôn giáo khác nhau thỉnh thoảng cùng nhau gặp gỡ và cầu nguyện, như trong cuộc gặp gỡ quan trọng tại Assisi năm 1986. Cách thứ ba, đơn giản nhưng hiệu quả này để thúc đẩy lòng khoan dung và sự hiểu biết.

Một phương tiện thứ tư để hướng tới sự hòa hợp giữa các tôn giáo trên thế giới là để những người thuộc các truyền thống tôn giáo khác nhau cùng nhau hành hương đến thăm các thánh địa của nhau. Vài năm trước, tôi đã bắt đầu thực hành điều này ở Ấn Độ. Kể từ đó, tôi đã có cơ hội hành hương đến Lourdes, thánh địa ở Pháp, và đến Jerusalem. Tại những nơi này, tôi đã cầu nguyện cùng với các tín đồ của nhiều tôn giáo khác nhau, đôi khi trong sự thiền định im lặng. Và trong lời cầu nguyện và thiền định này, tôi đã cảm nhận được một trải nghiệm tâm linh đích thực. Tôi hy vọng điều này sẽ tạo nên một ví dụ - một dạng tiền lệ, để trong tương lai, việc mọi người cùng nhau hành hương để chia sẻ kinh nghiệm về các nền tảng tôn giáo khác nhau của họ sẽ được coi là điều bình thường.

Cuối cùng, tôi muốn quay lại chủ đề thiền tập và với những anh chị em Cơ Đốc giáo của tôi, những người thực hành thiền tập trong cuộc sống hàng ngày. Tôi tin rằng việc thực hành này vô cùng quan trọng. Theo truyền thống ở Ấn Độ, có thiền Samādhi, tức là "làm tĩnh tâm", phổ biến trong tất cả các tôn giáo Ấn Độ, bao gồm Ấn Độ giáo, Phật giáo và Kỳ Na giáo. Và trong nhiều truyền thống này, một số loại thiền vipaśyanā, tức là "thiền phân tích" hay thiền quán, cũng rất phổ biến. Chúng ta có thể tự hỏi tại sao Samādhi, tức là "làm tĩnh tâm", lại quan trọng đến vậy. Bởi vì Samādhi, thiền định hay thiền tập trung, là phương tiện để huy động tâm trí, để dẫn dắt năng lượng tinh thần. Samādhi được coi là một phần thiết yếu của thực hành tâm linh trong tất cả các truyền thống tôn giáo lớn của Ấn Độ bởi vì nó mang lại khả năng dẫn dắt toàn bộ năng lượng tinh thần và khả năng hướng tâm trí đến một đối tượng cụ thể một cách nhất quán.

Tôi tin rằng nếu cầu nguyện, thiền định và quán chiếu - vốn mang tính phân tích và suy tư nhiều hơn - được kết hợp trong thực hành hàng ngày, thì hiệu quả đối với tâm trí và trái tim của người thực hành sẽ càng lớn hơn. Một trong những mục đích và mục tiêu chính của việc thực hành tôn giáo đối với mỗi cá nhân là sự chuyển hóa nội tâm từ trạng thái tâm trí vô kỷ luật, hỗn loạn, không tập trung sang trạng thái kỷ luật, thuần hóa và cân bằng. Một người đã hoàn thiện khả năng nhất tâm chắc chắn sẽ có khả năng đạt được mục tiêu này tốt hơn. Khi thiền tập trở thành một phần quan trọng trong đời sống tâm linh của bạn, bạn có thể mang lại sự chuyển hóa nội tâm này một cách hiệu quả hơn.

Một khi sự chuyển hóa này đã đạt được, thì khi theo đuổi truyền thống tâm linh của riêng mình, bạn sẽ khám phá ra rằng một loại khiêm nhường tự nhiên sẽ nảy sinh trong bạn, cho phép bạn giao tiếp tốt hơn với những người thuộc các truyền thống tôn giáo và nền văn hóa khác. Bạn sẽ ở vị thế tốt hơn để trân trọng giá trị và sự quý báu của các truyền thống khác bởi vì bạn đã nhìn thấy giá trị này từ chính truyền thống của mình. Mọi người thường có cảm giác bị cô lập trong tín ngưỡng tôn giáo của mình - cảm giác rằng con đường của riêng mình là con đường đúng đắn duy nhất - điều này có thể tạo ra cảm giác lo lắng khi kết nối với những người có tín ngưỡng khác. Tôi tin rằng cách tốt nhất để chống lại sức ép đó là trải nghiệm giá trị của con đường thông qua đời sống thiền định, điều này sẽ cho phép mỗi người tự mình nhìn thấy giá trị và sự quý báu của các truyền thống khác.

Để phát triển tinh thần hòa hợp đích thực từ nền tảng kiến thức vững chắc, tôi tin rằng việc hiểu biết những khác biệt cơ bản giữa các truyền thống tôn giáo là rất quan trọng. Và chúng ta có thể hiểu được những khác biệt cơ bản, đồng thời nhận ra giá trị và tiềm năng của mỗi truyền thống. Bằng cách này, một người có thể phát triển một nhận thức cân bằng và hài hòa. Một số người tin rằng cách hợp lý nhất để đạt được sự hòa hợp và giải quyết các vấn đề liên quan đến sự bất khoan dung tôn giáo là thiết lập một tôn giáo phổ quát cho tất cả mọi người. Tuy nhiên, tôi luôn cảm thấy rằng chúng ta nên có các truyền thống tôn giáo khác nhau bởi vì con người sở hữu rất nhiều khuynh hướng tinh thần khác nhau: Một tôn giáo đơn giản là không thể đáp ứng nhu cầu của rất nhiều người. Nếu chúng ta cố gắng thống nhất các tín ngưỡng trên thế giới thành một tôn giáo, chúng ta cũng sẽ đánh mất nhiều phẩm chất và sự phong phú của từng truyền thống cụ thể. Vì vậy, tôi cảm thấy tốt hơn hết là nên duy trì sự đa dạng của các truyền thống tôn giáo, bất chấp nhiều tranh cãi nhân danh tôn giáo. Đáng tiếc là, mặc dù sự đa dạng của các truyền thống tôn giáo phù hợp hơn để phục vụ nhu cầu của những khuynh hướng tinh thần đa dạng trong nhân loại, nhưng sự đa dạng này tự nhiên cũng tiềm ẩn nguy cơ xung đột và bất đồng. Do đó, những người thuộc mọi truyền thống tôn giáo đều phải nỗ lực hơn nữa để cố gắng vượt qua sự bất khoan dung và hiểu lầm, đồng thời tìm kiếm sự hòa hợp.

Tôi thật sự cảm thấy rất vinh dự và đặc ân khi được mời bình luận về một số đoạn Kinh Thánh được chọn lọc - một đoạn Kinh Thánh mà tôi phải thừa nhận là mình không quen thuộc lắm. Tôi cũng phải thừa nhận rằng đây là lần đầu tiên tôi thử làm một việc như vậy. Liệu nó sẽ thành công hay thất bại, tôi không biết! Nhưng dù sao đi nữa, tôi sẽ cố gắng hết sức.
/.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét